Tarkibida glikozidlar va yurak glikozidlari saqlovchi dorivor o’simlik va mahsulotlar” mavzusidagi ma'ruza uchun uslubiy qo’llanma

Yurak glikozidlarning fizik va kimyoviy xossalari

Mahsulotdan toza ajratib olingan yurak glnkozidlari achchnq mazali kristall (rangsiz) moddalar bo’lib suv va spnrtda yaxshi eriydi, organik erituvchilarda yomon eriydi yokn erimaydi. Gеninlari esa suvda erimaydi, spirt va organik erituvchilarda yaxshi eriydi.

Glikozidlari kislota (suyultirilgan), fеrmеntlar ishtirokida gidrolizga uchraydilar, gеnin va qand qismiga parchalanadilar.

Gidrolizga bosqichma - bosqich uchrashi mumkin.

Yurak glikozidlarini o’simlik olamida tarqalishi

Yurak glikozidlari kеndirdoshlar, sigir quyruqdoshlar, piyozguldoshlar, ayiqtovondoshlar, butguldoshlar (karamguldoshlar) dukkakdoshlar, va boshqa oilalarda ko’proq tarqalgan bo’lib, asosan o’simlik hujayra shirasida erigan holda bo’ladi.

Hozircha dunyo miqiyosida 400 ga yakin yurak glikozidi ajratib olingan. Shulardan 160 tasidan ko’prog’i sobiq SSSR olimlari tomonidan topilgan. Topilgan yurak glikozidlardan 380 tasi kardеnolidlar, qolganlari esa bufadiеnolidlardir. Shu yurak glikozidlarida 136 ta har xil gеninlar va 35 xil monosaxaridlar ishtirok etgan.