Tarjima nazariyasi va amaliyoti



Download 256,5 Kb.
bet8/11
Sana23.04.2022
Hajmi256,5 Kb.
#575887
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Kurs ishi Juraqulov.I

2.3 Madaniyat va sa’nat
Choson davrida qo’lga kiritilgan buyuk madaniy muvaffaqiyatlardan biri «Xangil» koreys milliy yozuvining yaratilganidir. Qadimgi koreyslar Samguk davridan beri xitoy ieroglif yozuvidan foydalanib kelardilar, bu yozuv har doim xam koreys tilining o’ziga xosliklariga javob beravermas edi. Milliy yozuvning mavjud emasligi savodxonlikni cheklangan miqdordagi kishilarning imtiyozi holiga keltirib qo’ygan edi. Qirol Se Chjong olimlar jamoasi bilan birgalikda o’qilishi xam, yozilishi ҳam oson bo’lgan, muximi, koreys tili tabiatiga mos keluvchi yozuv yaratishga urindi va bunga erishdi xam 1446 iilda tarixdan «xangil» nomi bilan joy olgan yangi koreys yozuvi muomalaga kiritildi. Qirol milliy yozuvni keng yoyilishi uchun bu yozuvda ko’plab kitoblarni chop etish (ksilografiya usulida) farmonini berdi. Yangi yozuvda chop etilgan dastlabki kitoblar ««Enbi ochon ga»» («Osmonga uchgan ajdar hakida qo’shiq») va «Vorin chongan jigok» («Minglarcha daryoda aks etgan oy») kitoblari edi. Xangil yozuvi juda sodda va aniq (xitoy yoki yapon yozuviga ko’ra), unda koreys tilining barcha tovushlari va fonologik xususiyatlari juda yaxshi aks ettiriladi. Bu yozuv keyingi asrlarda eski koreys madaniyatining rivojlanishiga juda katta yordam berdi. Ta’kidlash kerakki, Choson davlatida Shilla davrida erishilgan kitob bosish (matbaachilik) sa’nati yanada yuksaldi. Masalan, Koryo davlati o’tmishi va umumkoreys tarixiga oid qator kitoblar chop etildi. Ular qatorida «Koryosa» («Koryo tarixi»), «Tonguk txongam» («Koreya tarixining umumiy sharxi») kitoblari xam bor. Choson davrida qirollar xayoti va faoliyatini aks ettiruvchi yilnomalar (xronikalar «Siliyuk»)ni tuzish va chop etish an’anasi shakllandi. Masalan, o’sha davrda yaratilgan hamda Chosondagi sulyulalar va qirollar haqida hikoya qiluvchi «Choson vanchja sillok» («Choson qirollari yilnomasi») kitobi bu qadimiy mamlakat tarixini o’rganishda qimmatli manbadir. Chosonda geografiya, agronomiya, tibbiyot, texnika fanlariga oid kitoblar ham ko’plab chop etilgandi. Choson davrida koreys fani erishgan eng yirik muvaffaqiyatlardan biri yomg’irni o’lchaydigan qurilmaning kashf etilishidir (1442 yil). qirol Se Chjong davrida amalga oshirilgan bu kashfiyot Evropadagidan rosa 200 yil ilgari maydonga kelgan edi. Chosonda suv soati va qum soati kashf etilgan edi. Chosonliklar o’tochar qurollarni (to’pni) bilishar, o’rta bichimdagi harbiy kemalarni qurishni uddalashar edi. Umuman. Choson o’rta asrlar Sharqining yetarli darajada rivojlagan davlati bo’lib, bu davrning so’nggi bosqichida (o’rta asrlar oxirida) boshqa Osiyo davlatlari kabi asta-sekin rivojlanishda orqada qola boshladi va bu hol butun Sharqning taqdirida chuqur aks etgani kabi koreys tarixida xam o’z izini qoldirdi.


Download 256,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish