Tarixiy jihatdan tibbiy etika to'rtta asosiy modelda mavjud

Mavzu; Bioetika ijtimoiy institut sifatida. Biotibbiy etikaning prinsiplari va qoidalari. Bioetika tushunchasi. Bioetikaning tibbiy etikaning avvalgi modellarida farqli xususiyatlari. Etika qo'mitalari, ularning statusi va vazifalari. "Biotibbiy tekshiruvlarning ekspertizasini o'tkazuvchi etika qo'mitalari ishiga oid qo'llanma"
REJA;
1.BIOTIBBIYOT ETIKASI.
2. MODELLAR.
3.BIOTIBBIYOT ETIKASI QO’MITASI VAZIFALARI.

Bioetika-multidistsiplinar fan, uning asosiy qismi hayot va o'limga munosabatidir. Uning boshlang'ich nuqtasi biologiya va biomeditsinaning so'nggi yutuqlaridir.

Biotibbiyot etikasi biomeditsinaning shaxsiy etik muammolarini hal qiluvchi bioetikaning ajralmas qismi bo'lgan amaliy tibbiy etika hisoblanadi. BTE biotibbiy tadqiqotlar va manipulyatsiya asosida axloqiy falsafiy tushunish uchun tibbiy axloq muammolarini empirik ta'rifidan kelib chiqqan holda, uning muammolari dinamikasida farq qiladi.

Tarixiy jihatdan tibbiy etika to'rtta asosiy modelda mavjud:

1) Gippokrat modeli ("qasam", "qonun to'g'risida" va boshqalar). Gippokrat tomonidan shakllantirilgan asosiy axloqiy talab, asosan, axloqiy mohiyati inson hayotini himoya qilishning asosiy tibbiy kafolati bo'lgan "Zarar qilmang"dir. Shundan kelib chiqqan holda, quyidagi qoidalar keltirilgan: a) shifokorning har qanday harakati bemorning foydasiga o'tishi kerak; b) tibbiy sirni saqlash; v) inson hayotiga hurmat. Gippokrat tibbiyotda paternalizmning boshlanishini belgilab berdi.

• 2) Paracelsus modeli shifokorning bemorga "yaxshilik qil" tamoyili nuqtai nazaridan axloqiy munosabatini belgilaydi. Insonparvarlik, rahm-shafqat, farovonlik kabi axloqiy tamoyillar birinchi o'ringa qo'yilgan. Paracelsus shifo maqsadini qo'shniga sevgi yaratish deb hisobladi. Sevgi-bu dori-darmonning asosi, uning qalbida shifokorning kuchi, shifo Xudo tomonidan boshqarilishi va shifokorning tajribasi bilan qo'llab-quvvatlanishi kerak. Paracelsus terapiyani davolashning samarali tarkibiy qismi sifatida boshladi. U bemorning shifokorga bo’lgan ishonchiga alohida ahamiyat berdi.