partiyaviylik,
sinfiylik yondashuvlardan, hukmron kommunistik mafkura
ta’siridan xalos etildi. Necha 10 yillar davomida buzib ko‘rsatilgan yoki so‘z
yuritilmay kelgan tarixiy voqealarni xolislik, tarixiylik, haqqoniylik tamoyillari
asosida yoritilgan qator ilmiy asarlar, darsliklar va o‘quv adabiyotlari yaratildi.
Prezident Farmoni bilan1996 yil Amir Temur yili deb e’lon qilindi.
Amir Temur tavalludining660 yilligini nishonlashga bag‘ishlangan tadbirlar
O‘zbekistonda, dunyoning 50 dan ortiq mamlakatlarida o‘tkazildi.
YUNESKO
qarori bilan Sohibqiron yubileyi jahon miqyosida nishonlandi. Parijda Amir
Temurga bag‘ishlangan madaniyat haftaligi, «Temuriylar davrida fan, madaniyat va
maorifning gullab yashnashi» mavzuida xalqaro konferensiya va ko‘rgazmalar
bo‘lib o‘tdi. Toshkent shahrida Amir Temurga haykal qo‘yildi, Temuriylar tarixi
davlat muzeyi tashkil etildi, uning nomi bilan bog‘liq tarixiy yodgorliklar
ta’mirlandi.
1999 yil vatanparvar siymo, xalq qahramoni Jaloliddin Manguberdi
tavalludining800 yilligi, xalq dahosi yaratgan Alpomish dostonining 1000
yilligining
nishonlanishi, Urganch va Termizda ular xotirasiga barpo etilgan
yodgorlik majmuasi jamiyat ma’naviyatini yuksaltirishga, milliy ong va milliy
g‘ururni ko‘tarishga xizmat qilmoqda.
Vatanimiz ozodligi yo‘lida shahid ketgan Abdulla Qodiriy, CHo‘lpon, Fitrat,
Usmon Nosir va boshqa xalq jigarbandlarining nomi, izzat-ikromi, hurmati o‘z
joyiga qo‘yildi, asarlari chop etildi. Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi bilan
Toshkentda mustamlakichilik davri qurbonlari
xotirasini abadiylashtirish
maqsadida «SHahidlar xotirasi» yodgorlik majmui, «Qatag‘on qurbonlari xotirasi»
muzeyi, fashizmga qarshi janglarda jon fido etgan xalqimizning farzandlari
xotirasini abadiylashtirish maqsadida«Xotira maydoni» majmuasi barpo etildi. Bu
tadbirlar xalqimizda milliy ongni yuksaltirishga, tarixiy xotirani tiklanishiga,
yoshlarni milliy istiqlol g‘oyalari ruhida tarbiyalashga xizmat qilmoqda.
Mustaqillik sharofati bilan diniy qadriyatlar, diniy e’tiqod qayta tiklandi.
Ramozon hayiti, Qurbon hayiti, qadimiy xalq bayrami Navro‘z qayta tiklandi, bu
kunlar Prezident Farmoni bilan dam olish, bayram kuni bo‘lib qoldi. Musulmonlar
O‘zbekiston xalqi tarixida birinchi marta bevosita hukumat homiyligida har yili Haj
va Umra amallarini ado etish imkoniyatlariga ega bo‘ldilar.
Prezident Farmoni
bilan tuzilgan «Ma’naviyat va ma’rifat» jamoatchilik markazi, «Oltin meros»
xalqaro xayriya jamg‘armasi jamiyatning ma’naviy- ma’rifiy ravnaqi yo‘lida
xizmat qilmoqda.
Respublikada17 diniy konfessiya ro‘yxatga olingan va rasman faoliyat
ko‘rstamoqda. 170 dan ortiq diniy tashkilotlar ishlab turibdi va ularda
O‘zbekistonda yashovchi130 millat va elat vakillari o‘zlarining diniy ehtiyojlarini
qondirmoqdalar. 1,7 mingdan ortiq masjidlar, xristian ibodatxonalari, sinagoglar
va boshqa diniy markazlar ta’mirlandi va yangidan qurildi. 10 ta diniy ta’lim
muassasasi faoliyat ko‘rsatmoqda. 1999 yilda Toshkentda Islom Universiteti ochildi.
O‘zbekiston hududida xalqning ulug‘vor va shonli tarixiga oid 2000 dan ortiq
yodgorliklar ta’mirlandi.
O‘zbek xalqining ming yillar davomida shakllangan, mustamlakachilik davrida
oyoq-osti
qilingan, insonparvar urf-odatlari va an’analari, madaniy qadriyatlari
ehtiyotlab tiklandi va yangi ma’no-mazmun bilan boyitildi. Maqomchilar, to‘y-
marosim qo‘shiqlari, shoir-baxshilar va folklor-etnografik dastalarning o‘nlab
ko‘rik-tanlovlari o‘tkazildi. Pianinochi va skripkachilarning simfonik va kamer
musiqalari, zamonaviy estrada guruhlarining festival va tanlovlari bo‘lib o‘tmoqda.
Mamlakatimizda o‘zbek tilining xalq va davlat turmushidagi o‘rni va ahamiyati
qayta tiklandi. Davlat tili haqidagi qonunda o‘zbek tili o‘zbek xalqining ma’naviy
mulki ekanligi, uning ravnaqi, qo‘llanilishi va muhofazasi davlat tomonidan
ta’minlanishi belgilab qo‘yildi.
Oliy davlat hokimiyati, mahalliy hokimiyat va
boshqaruv organlarida, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarda ish yuritish
asosan o‘zbek tilida olib borilmoqda. Respublikamizning ma’muriy-hududiy
birliklari, ko‘chalari, geografik o‘rinlarning nomlariga yagona milliy shakl berildi
va o‘zbek tilida yozib qo‘yildi. Natijada o‘zbek xalqining milliy qadr-qimmati
qayta tiklandi va mustahkamlandi. SHuningdek O‘zbekistonda istiqomat
qilayotgan barcha
millat va elatlarning tillari, qadr-qimmati ham o‘z o‘rniga
qo‘yilgan.
Ma’naviy-ma’rifiy sohadagi yutuqlarimiz ta’lim tizimidagi tub
o‘zgarishlarda yaqqol namayon bo‘lmoqda. Xalq ta’limini isloh qilish, kadrlar
tayyorlash tizimini mustahkamlash sohasida muhim chora-tadbirlar amalga
oshirildi. YAngi oliy o‘quv yurtlari tashkil etilib bilimlarning yangi tarmoqlari
bo‘yicha kadrlar tayyorlash yo‘lga qo‘yildi Oliy ta’lim tizimidagi 16
universitetning 12 tasi mustaqillik yillarida tashkil etildi. Mustaqillik yillarida eng
zarur zamonaviy mutaxassisliklar bo‘yicha o‘nlab yangi oliy o‘quv yurtlari-
Mudofaa vazirligi qoshida Harbiy akademiya, Ichki ishlar vazirligi qoshida Ichki
ishlar
akademiyasi, Bank-moliya akademiyasi, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya
universiteti, Toshkent aviatsiya instituti, Navoiy tog‘-konchilik instituti,
Toshkent Moliya instituti va boshqalar tashkil etildi. Prezidentimiz Islom
Karimov tashabbusi bilan ta’limni tubdan isloh qilish yo‘llari ishlab chiqildi.
1997 yil27 avgustda Oliy Majlisning IX sessiyasida O‘zbekiston
Respublikasining«Ta’lim to‘g‘risida» Qonuni va«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»
qabul qilindi.
Milliy dasturning maqsadi ta’lim sohasini tubdan isloh qilish, uni o‘tmishdan
qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan to‘la xalos etish,
rivojlangan
demokratik davlatlar darajasida, yuksak ma’naviy va axloqiy talablarga javob
beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash milliy tizimini yaratishdan iboratdir.
