Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining

Jizzax  qo‘zg‘oloni. 
Mardikorlikka  olish  to ‘g‘risidagi  farmondan 
norozilik,  ayniqsa,  Jizzaxda  keskin  tus  oldi.  Jizzaxdan jam i  11 
ming  kishi  mardikorlikka jo ‘natilishi  kerak  edi.  Jizzaxliklar  m ar­
dikorlikka  olish  to ‘g‘risidagi  farm onni  bekor  qilishni  va  m a r­
dikorlikka  olinadiganlarning  ro ‘yxatini  tuzishni  to ‘xtatishni  talab 
qilib  chiqdilar.  Biroq bu  talab  rad  etildi.  Oqibatda  qudratli  qo‘z- 
g‘olon  yuz  berdi.
Politsiyaning  Rizvonbibiga o ‘q uzishi.

---

Aslida bu  milliy-ozodlik  kurashi ham edi.  Qo‘zg‘olonga Nazirxo‘ja 
Abdusalomov  va Abdurahmon jevachilar  rahbarlik  qildilar.
Biroq  kuchlar  teng  emas  edi.  Oqibatda  qo ‘zg‘olonchilar 
maglubiyatga uchradi.  Mustamlakachilar qo‘zg‘olonchilar va ularning 
rahbarlarini  ayovsiz jazoladi.  Qo‘zg‘olon  ko‘targan  qishloqlarga  o‘t 
qo‘yildi.  Hatto  qo‘zg‘olonchilarning  oila  a ’zolariga  ham   shafqat 
qilinmadi.
Qo‘zg‘olon  rahbarlari  esa  o ‘lim jazosiga  hukm  qilindi.  Qolgan 
ishtirokchilar  turli  muddatlarga  qamoqqa  va  surgunga jo ‘natildi.
Qo‘zg‘olonchilarga  xayrixoh b o ‘lganlik yoki  ularni  tutib  olishda 
yordam bermaganlikda  ayblanganlar cho‘lga  haydab  yuborildi.