Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining

0 ‘zingizni sinang
♦ Al-Xorazmiyning mashhur asari —
♦ Alfraganus — 
.
Abu Rayhon
Beruniy.
Abu Rayhon Beruniy (973—1048). 
Abu
Rayhon Beruniy bobomiz ham jahon ilm-fani 
taraqqiyotiga ulkan hissa qo‘shgan buyuk 
allomadir. U1 zot Xorazmning Kat shahrida 
tug‘ildi. Zehni nihoyatda o‘tkir bo‘lgan Beru­
niy Xorazm M a’m un akademiyasida ijod 
qilgan. Beruniy, ayniqsa, astronomiya, ma- 
tematika, fizika, m a’danshunoslik, geografiya, 
til, tarix kabi fanlarni puxta egalladi. Ayni 
paytda o‘zi ham bu fanlar taraqqiyotiga ulkan 
hissa qo‘shdi.
Bizga Beruniydan ko‘plab asarlar meros 
bo ‘lib qoldi. Ularning ichida astronomiyaga 
oid asari benihoya katta ahamiyatga ega 
bo‘lgan. Uning «Qadimgi xalqlardan qolgan
84

---

yodgorliklar» va «Hindiston» kabi asarlari tarix fani uchun muhim 
manba hisoblanadi.
U «Hindiston» asarida ummon ortida qit’a borligi haqidagi taxminni 
ilgari surdi. Yevropalik sayyoh olimlar esa Beruniydan qariyb 500 
yildan so‘ng bu qit’aning borligini amalda isbotladilar.
Buni o ‘qing!
«XI asr Beruniy asridir», — deb yozgan edi
AQSHning fanlar
tarixi bilan shug‘ullanuvchi olimi Jorj Sarton.