Tarix” kafedrasi “manbashunoslik va tarixshunoslik”

3 Mavzu: O’rta Osiyo tarixiga oid qadimgi va ilk o’rta asr yozma manbalari (arab yozuvigacha)
Ma’ruza mashgulotining ta’lim texnologiyasining modeli

O`quv vaqti: 80 minut	Talaba soni
O`quv mashg`ulotining tuzilishi Ma’ruza rejasi	Qadimgi epigrafik manbalar (Behistun, Persepol, Nahshi Rustam, Doro I, Ayritom bitiklari). Avesto-qadimiy yozma yodgorlik; Avestoda O’rta Osiyo tavsifi. Qadimgi Hind manbalarida O’rta Osiyo haqida ma’lumotlar. Qadimgi Yunon va Qadimgi Rim mualliflari asarlari O’rta Osiyoning qadimgi davr tarixiga oid muhim manba: Gerodot, Diodor, Aristotel, Pompey Trog, Arrian, Kvint Kurtsiy Ruf, Gay Pliniy, Plutarx, Polibiy, Strabon, Klavdiy Ptolemey asarlari. Xitoy solnomalari O’rta Osiyo tarixi bo’yicha qadimgi manba sifatida. Xou-Xan-shu («Keyingi Xan sulolasi tarixi»), Bey-shu («Shimoliy sulolalar tarixi»), Suy-shu («Suy xonadoni tarixi») va b. Qadimgi turkiy manbalar ilk o’rta asrlar O’rta Osiyo tarixiga oid manba sifatida. runa bitiklari: Lena-Baykalbo’yi, Yenisey, Mongoliya, Oltoy, Sharqiy Turkiston va O’rta Osiyodan topilgan bitiklar (To’nyuhuq bitigi, Kultegin bitigi, Bilga xoqon bitigi, Ongin bitigi va b.). Sug’d hujjatlari o’rta asrlar O’rta Osiyo tarixiga oid muhim manba. Muh qal’asidan topilgan hujjatlar, Afrosiyobdan topilgan sug’d hujjatlari, Sharqiy Turkistondan topilgan sug’d hujjatlari va boshqalar.
O`quv mashg`ulotining maqsadi : Talabalarda tarixiy manbalarning asosiy guruhlari va ularning ilmiy qo’llanilishi xususida tushuncha hosil qilish.
Pedagogik vazifalar: Yangi mavzu bilan tanishtirish, mavzuga oid ilmiy atamalarni ochib berish, asosiy masalalar bo`yicha tushunchalarni shakllantirish.	O`quv faoliyatining natijalari: Talabalarni manbashunoslikdagi tarixiy manbalarning asosiy guruhlari haqidagi asosiy nazariy tushunchalar bilan tanishtirish, tarixiy manbalarning ilmiy qo’llanilishi, amaliy manbashunoslik yo’nalishi, manbalarning moddiy-texnik ma’lumotiga qarab tahlil etish va ular yuzasidan tushunchalar hosil qilish, asosiy ma’lumotlarni konspektlashtirish.
Ta’lim usullari:	Kontseptual jadval, “Klaster”, Venn diagrammasi,sxemalar, ma’ruza
O`quv faoliyatini tashkil qilish shakli	Ommaviy
Ta’lim vositalari	Slaydlar, marker, flipchart, jadval
Qayta aloqa usullari va vositalari	Savol javob