Tarix fanini o’qitishda metodik

Dadamirzayev Bobirjonning “Tarix fanini o’qitishda metodik”

TAVSIYA
Hozirgi zamonning har bir yirik masalasi, hayotning qaysi sohasi boʻlmasin, jumladan, huquqiy-demokratik davlat qurilish sohasida ham mavjud boʻlgan tarixiy tajribalarni hisobga olmasdan, undan unumli foydalanmasdan, chuqur oʻrganmasdan samarali hal etishi mumkin emas. Oʻzbekistonning birinchi Prezidenti I.Karimov ta’kidlaganlaridek, “Oʻzlikni anglash tarixni bilishdan boshlanadi. Tarix saboqlari insonni hushyorlikka oʻrgatadi, irodasini mustahkamlaydi va dunyoviylik demakdir”.

Yoshlarga ta’lim berishimiz barobarida, Vatanga muhabbat, xalqqa sadoqat, kelajak uchun fidoyilik xislatlarini shakllantirish hamda xorijiy davlatlarning tarixiy taraqqiyotyoʻli bilan oʻz yurtimiz tarixini qiyoslab, toʻgʻri xulosalar chiqara olishga oʻrgatishimiz bugungi davr talabi hisoblanadi.

Tarix fanining mukamalligini yana shunda koʻramizki, hozirgi kunga kelib dunyo miqyosida global muammoga aylangan holatlarning ilk koʻrinishlari, shakllanishi ham davlatlar tarixida koʻrinadi. Demak, mavzularni yoritib berish jarayonida jamiyat rivojiga salbiy ta’sir koʻrsatadigan, toʻsiq boʻladigan holatlarni aniq dalillar bilan ochib berish va ularga qarshi kurashishni targʻib etish ta’lim samaradorligini yanada oshiradi.

Xullas, hozirgi avlod yashayotgan dunyo turfa xil va murakkab boʻlib, turli taraqqiyot darajasiga ega davlatlar, madaniyatlar yonma-yon yashaydi.

XX-XXI asrlarda yalpi oʻrta ma’lumot olish, ommaviy axborot vositalarining rivojlanishi, ommaviy madaniyat paydo boʻlishi, demokratlashtirish, insonparvarlik, globallashuv jarayonlari roʻy berganligi kuzatildi. Tarix fani har bir sinflarga mos xolda metodlar yordamida o’tilsa bu tarixni fanini samaradorligini oshiradi. 7*7, arra, VEN diogrammasi, klaster, blum taksonomiyasi, T sxemas, baliq skaleti vahokazo. Bu metodlar bugungi kun yosh avlodni tarbiyalashda muhim manba hisoblanadi. Bundan tashqari, bu metodlar zamon talablari asosida sayqallangan manbadir. Shiddat bilan bilan taraqqiy etayotgan zamonamizda oʻquvchilarga bilim berishning intensiv usullarini kashf etish va amaliyotga tatbiq etish zarurati metodlarda oʻz aksini topgan.
Rishton tumani 40-maktab tarix va huquq fani oʻqituvchisi: Anvarjonov A.A