Tarix fanidan mustaqil shug'ullanish uchun imtihon voblar

To'rtlar ittifoqi - 1915-yil 15 Gen11aniya, Avstriya- Vengriya va Turkiya i ·:6 i dga kelgan ittifoq.

8-BILET

7
1. Forspodsholigi h.aqida .
Mil. avv. VI asrda hoziTgi rn iylarsulolasiga mansub shohlar asos solgan Fors podsho· · an10niylar davlati jahondagi eng
yirik davlatlru·dan biri ron hududida qadimzrunonlarda kassiylar, elatniylar·s , · · shab keigan. Mil.aw. IX asrda bu
mamlakatganlidiya·l k-0 chib O' mashadi. Eron o'zida katta
yassitoglilali mujass akatdir.Lilling hududi deyarli hamma
t01nonidan o'nn0n oil 'lar bilru1 qur shalgru1. Tog'oldivodiylarda ab en L .. .,._...,_ ug ru1gan, dasht nlintaqalatida chorvadorlaI la m
ke an esopotamiya, Kavkaz011i, O'rta Osiyo va
Hin 1s on turgan karvonyo'llari cho1Tal1asida jo ylashgan.

2. ]I 1rs o		1r tari xida i o 'rni ha ida 1kr bildirin .
Mirzo		- XV asrda marnlakatda ilm-fan, ayniqsa,
astronomiya fa.iii taraqqiyotiga	a	JMsa qo'shganolimlardan biri. Mirzo Ulug' bek - Arnn·

Tem urningnabirasi. Temurning harbiy yurishlari paytida Sultoniya (Janubiy Ozarbayjon)da 1394- yilning22-martida tug' ilgan. Mirzo Ulug"be kni Amir Temurning o' zi tarbiyalab voyagayetkazgan.Ulug' beK 1409- yilda11 boshla b 40
yil mobaynida Movarounnahrni mustaqil idoraqildi va un· igtisodi, fani,madaniyati rivojlangan obod rnamlakatga aylantirdi. Mirzo u beknin buyuk xizmatlruidan biri shu bo' ldiki, u Samarqandda katta Rasadxona qmdirdiva atrofiga yirik olinilarni to' plab, sayyoralru· va yulduzlarmng h lati hamda harakatini o' rgandi.Ko' p yillik kuzatishlardan so'ng 1488 ;xih ' ijijadi· Ko' ragoniy" ("Ko'ragoniy yangijadvali") nornli yirik as ozd · o Ulug' bek tarix va adabiyotni ham yaxshi bilar edi. UMo"g' ul1ston va"-: arlcaziy Osiyo marnlakatlari tarixini o'z ichiga olgan "To'11 ulu tari .,, tle 1 yirik
tarixiy asar yozib qoldirgan. Bu asruning ingizcha va o' z , eke a shil·· or. 1993-yil 29-oktabrda YuNESKOning P · utlagi q or e ·aa O zb:ekistonni
YuNESKOgaa'zolikka qabul qilish rnru·osimi o ' ldi.Q'sha ug' bek tavalludining600 yilligini nishonlash YuNESKO tl ga 1994-yil oktabrda
Parijda Mirzo Ulug' bek haftaligi ta


3. "Anarx;::m" atamasiga izoh bering.
Anarxizm (yw1oncha - ho· · · ohida biJshaxsning xohish-irodasinigina tru1 olib , adavlat tuzurnini rad etuvcbi ta' lirnot.

9-BILET

1. 
   Par zva va Yunan-
   

Parfiya, Parfiya pods i taxminan 250 yilda Kaspiy
dengizining jan. va jan.- a kelgan kad. davlat. Miloddan
avvalgi 1-asr 0'11alarid Hindistongacha bo'lgan hududni
o'ziga bo'ysun-dirgan. g 20-yillarigacha mavjud bo' lgan.
Miloddru1 avvalgi tW{ arning ko'chI11ru1chi parnlar (daxlar)
qabilasi Arshak · · asoschisi) boshchiligida Salavkiylar
davlatidan ajra i P. satrapiyasiga bostirib kirganlar va P.ni, ' · oyatini ishg'ol etganlar. Salavk II o' z hoki1 ida olib borgan bir necha muvaffaqiyatsiz uril'shlar dd 30- 227)dru1 so ' ng P. da arshakiylar
huMmronligi an o ish \ aj bur bo' lgan. 209 yil P.ni salavkiylar podshohi An-
tiox 1.fal ·ylar davlatining zaiflashgrulidan foy-dalanib P.

tezd		tilclag	arnlar 1nahalliy parfyanlar (parfiyaliklar) bilan
aralashi	u. •.,. .,,,._.	·yati.	i va mahalliy diniy e'tiqodlariniqabul qilishgan.
Miloddan	a	·n	0- 138/137 yillarda P. podshohi Mitridat I

salavkiylanling sharqiy satrapiyalrui va Yunon-Baqtriya podsholigining bir qismini (n1iloddan avvalgi taxminan 136 y,) bosib olgan. Miloddan avvalgi 1-asr bosllida P.11ing qudrati yanada ortib, Rim imperiyasining xavfli raqibiga aylangan. Miloddan avvalgi 53 yil P. Rim bilan to' qnasllib, Karri jangitsa. Krase
qo'1nondonligi ostidagi Rim qo'shi-nini butkul tormor etgan. Miloddan avvalgi 40-yilda P. Kichik Osiyoning deyarli butun hududini, Smiya va F za etgan.

2. Zahiriddin Muhammad Boburnin dunvo tarixid avting.

Zahiriddin Muhammad Bobur (1483- 1530). Bob iste' dodli vakili, o' zbek mumtoz adabiyotining yiiik
tarixchi, geograf, ulkandavlat arbobi, iste' dodli s 1 va
jasurligi uchun u yoshligidan "Bo bur"("Sher"J la ·onda
tug' ilgan. Otasi Umarshayx Mirzo Farg' -yilda
Umarshayx vafot etgach, Bobur otasi o'miga t emuriylar
davlati parchalanib toj-u taxt 1t l i. Dashti
Qipchoqhuklndori Muhainmad Shayfm · bosib olish
ishtiyoqida edi. BoburMovarounnahrni edi. Oxir-oqibat
Bobur va Shayboniyxon qo' shi to' qnashuvda
Shayboniyxon g' alaba qozondi. Ma ' oburVataimi tark etishga majbur bo' ldi. 1504- ·ng hozn-gi poytaxti
Kobulshahrini egalladi.Bobur ailib qolniadi. U hain
barcha jal10ngirlar kabibuyuk ti qilar va o' z maqsadiga
erisllishiga ishonar ed . tonni egaUadi. Shu tai·iqa Hindistonda boburiylar sal't i. obur odilpodsho sifatida nom
qozongan.U o'z hokiI1liya· "p muruvvat ko' rsatgai1.Bobur
va boburiy hukmdorlar 1osabatda bo'lgaiuar. Shuning
uchun hamular mamlak igini tashkil etuvchi hindlarning o' z diiuariga e'tiqod· · maganlar. Bobur o' zi asos solgai1
saltai1atI1iI1gpoytaxti yoshida vafot etdi.

3. 
   ^{,q1v,r1anz. e t ,, a}
   

Many:
yo a mt

uhim voqea munosabati bilan xalqga qilgai1