Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Mo‘g‘ullàr istilîsi. Dàstlàb Õitîyning shimîlidà tuzil- gàn mo‘g‘ullàr dàvlàti Õubilày õînligi dàvridà o‘z ta’siri- ni màmlàkàtning màrkàziy và jànubiy hududlàrigà hàm o‘tkàzàdi. Õitîy 1279-yili to‘liq bo‘ysundirilib, yangi
mo‘g‘ullàr sulîlàsi Yuàn (1279–1368) nîmini îlàdi. Mo‘- g‘ullàr Õitîydàgi yerlàrni undà yashàydigàn dåhqînlàri bilàn birgà bo‘lib îlishàdi. Àmmî dåhqînchilikdà õo‘jàlik yuritish usullàri và sîliqlàr avvalgichà qîlàdi.

Mo‘g‘ullàr dàvridà to‘lîvlàrning îshib bîrishi fàqàt dåhqînlàr và hunàrmàndlàrnigina emàs, hàttî sàvdîgàrlàr- ni hàm xînàvàyrîn qilàdi. Hukumàt to‘õtîvsiz o‘sib bîràyotgàn xàràjàtlàrni qîplàsh uchun qo‘shimchà qîg‘îz pul chiqàrà bîshlàydi. Bu esà pulning qàdrsizlànishigà, màhsulît và hunàrmàndchilik buyumlàrining qimmàtlàshi- shigà sàbàb bo‘làdi.

111-rasm. Yevropalik savdogarlar Xubilay qabulida

Õubilày màmlàkàtni bîshqàrish- ning õitîychà usulini qo‘llàsà-dà, màhàlliy àmàldîrlàr õizmàtidàn vîz kåchàdi. Dàvlàt àmàldîrlàri îràsidà turli õàlq vàkillàrini uchràtish mumkin edi. Õususàn, vånåtsiyalik sàyyoh va savdogar Màrkî Pîlî Õubilàyõîn sàrîyidà yuksàk làvî- zimni egàllàgàn.