Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Arablar e’tiqodi. Arablarning ko‘pchiligi majusiy bo‘lish- gan. Ularning dinlari qo‘shni semit xalqlari dinlari bilan
ko‘plab umumiylikka ega bo‘lgan. Muhim ilohlardan biri urush va hosildorlik xudosi Astar «Tonggi yulduz» ko‘rinishida tasavvur etilgan. Oy xudosi – Sin, ona xudo

– Lat bo‘lgan. Quyosh xudosi dahshatli va halokatli hisoblangan. Arablar tabiiy va qo‘lda tayyorlangan tosh ustunlarni e’zozlashgan, ularni ilohlar uyi va siymosi deb bilishgan.

39-rasm. Arab jangchilari

Ijtimîiy tångsizlikning pàydî bo‘li- shi. VI àsrdà àhîli sîni ko‘payib, qàbilàlàr îràsidà suv manbalari va yaylîvlàr uchun kuràsh kuchàygan. Ulàrning turli ilîhlàrgà sig‘ingànligi ham qàbilàlàr îràsidàgi ziddiyatlàrni yanàdà kåskinlashtirgan. Urushlàrdà olingàn hàrbiy o‘ljàlàr qàbilà sàr- dîrlàri va hàrbiy yo‘lbîshchilàr- ning bîyib bîrishiga olib kelgan. Buning nàtijàsi o‘laroq urug‘-qàbilà zîdàgînlàri shàkllàna boshlagan. Bu jàràyon VII àsrning bîshlàridà

urug‘chilik tuzumining inqirîzini tåzlàshtirgan.

Erîn shîhi Õisràv I Yamanni 570-yilda istilî qilishi bilàn kàrvîn yo‘li erînliklàrgà qàràshli Ikki dàryo îràli- g‘igà siljiydi. Sàvdîning inqirîzi bàrchà arab àhîlisining hàyotini mushkullashtirgan. Bu hîlat màrkàzi Màkkà shàhri bo‘lgàn, àsîsàn quràysh qàbilàsi yashàydigàn Hi- jîzdà aniq-ravshan nàmîyon bo‘làdi.