Tarix 6-sinf

§. Qadimgi Misrda din

Misrliklarning xudolari
Misr aholisi uchun din kun- dalik turmushning ajralmas bir bo‘lagi hisoblangan.

Qadimgi misrliklar xudolar hayvonlar siymosi- ga o‘tib olib, mushuk, qo‘y, ho‘kiz, arslon, sigir shaklida odamlar orasida yashaydi, deb hi- soblashgan.
Misrliklar xudolarning bir qancha joni mav- jud: ulardan biri hayvon tanasida, boshqasi esa haykalida yashaydi, deb o‘ylashgan. Kohinlar – ibodatxona ruhoniylari, xudolarni dindorlar in’om tariqasida keltirgan narsalar bilan boqish kerak, deb ishonishgan.
Qadimgi Misr podsholigining poytaxti Memfisning bosh xudosi – Ptax bo‘lgan. Ptax misrliklar e’tiqodicha, shunchalik qudratliki, uni asl qiyofasida ko‘rishning iloji yo‘q. Shu sa- babli ham bu xudoning Yer yuzidagi qiyofasi Apis bo‘lib, u peshanasi va belida oq qashqasi bo‘lgan qora ho‘kiz timsolida tasavvur etilgan. Mil. avv. 2-ming yillikdan boshlab esa Qu- yosh xudosi Amon-Ra fir’avnlarning bosh ilohi va homiysi hisoblangan. Dastavval ikkita xudo bo‘lgan: Fiva shahri homiysi Amon va Quyosh xudosi Ra, so‘ngra ikkalasi yagona xudoga
birlashgan.
Fir’avnlar Quyosh xudosining o‘g‘illaridir, hukmdorlar hamma ishni o‘zining samoviy otasi amri bilan amalga oshiradi, degan qa- rash mavjud bo‘lgan.
Xapi – Nil xudosi – Misrdagi hayotning bir- lamchi manbai va posboni, Osiris – yerosti saltanati xudosi hisoblangan. Rivoyatda ayti- lishicha, Osiris Misrning ilk podsholaridan biri bo‘lib, o‘z xalqini dehqonchilikka o‘rgatgan. Bi-

Quyosh xudo- si – Amon-Ra

Isida – Osi- risning xotini



Tot – Oy, donishmandlik va tabobat xudosi

rodari Set esa, Osirisni o‘ldiradi. Ammo Osiris- ning xotini Isida uni mumiyolagan va qayta tiriltirgan ekan. O‘shandan boshlab jon qaytib keladigan bo‘lishi uchun barcha marhumlar mumiyolanadi.