Ишлаб чиқаришнинг ижтимоий усуллари ва унинг таркибий қисмларини таҳлил қилишга эътибор берилади.
Технологик усул бўйича босқичларга ажратилади
Мулкчилик муносабатларининг моҳияти ва иқтисодий мазмуни. Мулк объектлари ва субъектлари
ОБЪЕКТ
СУБЪЕКТ
СУБЪЕКТ
Мулкчилик объектлари
Мулкчилик субъектлари
Мулкчилик шаклларининг таснифланиши
Унинг хосил бўлиши
Давлат мулки
Жамоа мулки
Жамоа мулки – муайян мақсад йўлида жамоага бирлашган кишилар томонидан моддий ва маънавий бойликларни ҳамжиҳатлик билан ўзлаштириш натижасида юзага келган мулкдир.
Жамоа мулкининг юзага келиши
Давлат мулкини корхона жамоаси сотиб олиши
Акционерлаштириш
Бадал тўлаб корхона қуриши
Шахсий мулк
Бу фуқаролар мулки бўлиб, уларнинг шахсий ёки оилавий эҳтиёжини қондиришга хизмат қиладиган мулкдир.
Шахсий мулкининг юзага келиши
Кишиларнинг ижтимоий ишлаб чиқаришда иштирокидан
Ўз хўжалигини юритишдан тушган меҳнат даромадлари ҳисобига вужудга келади
Хусусий мулк
Хусусий мулк – айрим соҳибкорларга қарашли бўлиб, ёлланма меҳнатга асосланган ҳолда фойдаланадиган мулкдир.
ЎЗБЕКИСТОНДА МУЛКНИ ДАВЛАТ ТАСАРРУФИДАН ЧИҚАРИШ ВА ҲУСУСИЙЛАШТИРИШНИНГ МАҚСАДИ, ЙЎЛЛАРИ ВА УСУЛЛАРИ
ХУСУСИЙ МУЛКЧИЛИК ТАРМОҒИНИ КЕНГАЙТИРИШ – МАМЛАКАТИМИЗДА ИҚТИСОДИЙ ИСЛОҲОТЛАРНИ ЧУҚУРЛАШТИРИШНИНГ ЭНГ МУҲИМ УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАРИДАН БИРИ СИФАТИДА
“.....Хусусийлаштириш номигагина эмас, балки мулк ўзининг хақиқий эгасини топиши учун, ишлашга қодир бўлган, бошқаришни ташкил этиш, олдига қўйилаётган талабларни чуқур англайдиган, инвестицияларни жалб эта оладиган, одамларнинг ва бутун жамиятимизнинг манфаатларини кўзлаб рақобатга бардошли маҳсулот чиқарилишини таъминлай оладиган кишиларнинг қўлида бўлиши учун амалга оширилмоқда”.
Ислом КАРИМОВ
(“Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари” китобидан, 2003 йил)
Хусусийлаштиришнинг мақсади
Хусусийлаштиришнинг ҳозирги босқичдаги ўзига хос хусусиятлари ва тамойиллари
1-босқич
Хусусийлаштириш ҳақида қарор қабул қилиш
2-босқич
Хусусийлаштириш режа-жадвалларини тасдиқлаш
3-босқич
Хокимликлар вакиллари иштирокида хатлаш комиссияларини тузиш ва ишини ташкил этиш
4-босқич
Давлат активларини баҳолаш
5-босқич
Корхонада савдо олди дастурини амалга ошириш
6-босқич
Давлат активларини очиқ савдоларда сотиш
7-босқич
Шартнома ва мажбуриятларни расмийлаштириш
9-босқич
Хусусий мулк ҳуқуқини расмийлаштириш
8-босқич
Инвестор томонидан олинган мажбуриятларни бажарилишини назорат қилиш
Мулкларни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш схемаси
Жами - 1432 корхона ва объектлар
(363)
(994)
(75)
70%
5%
25%
Жойлаштирилмаган давлат активлари очиқ савдоларда тўлиғича хусусий мулк сифатида сотилиши белгиланган корхона ва объектлар - 70% (994)
Инвестиция киритиш шарти билан “нол” қийматда хусусийлаштирилиши белгиланган корхона ва объектлар - 5% (75)
Давлат тендер комиссияси қарорига асосан хусусийлаштирилиши белгиланган стратегик муҳим, иқтисодиётнинг етакчи тармоқ корхоналари - 25% (363)
2007-2010 йилларга мўлжалланган хусусийлаштириш Дастури