Tarbiyainstituti m illiy va harakatli

Metodik  ko ‘rsatmalar.
  0 ‘ynaladigan  yerda  pana joylar  qanchalik 
ko‘p,  qanchalik  xilma-xil  bo‘lsa,  o‘yin  ham  shunchalik  maroqh 
o‘tadi.  Tulkilar  har  10-15  qadamdan  keyin  iz  qoldirishlari kerak.  Bu 
o‘yin  darsdan tashqari vaqtda  o‘tkaziladi.
5.7.10.  Tegizsang -  minasan
0 ‘yinda  qancha  o'quvchi  qatnasliishi  oldindan  belgilab  qo‘yil- 
maydi.  0 ‘yin  maydonchada  yoki  zalda  o‘tkaziladi.  0 ‘yin  uchun 
toTdirma to'plar,  yadro kerak.
O ‘yinga  tayyorlanish.
  O'ynovchilar juft-juft  bo‘lib,  soni va  kuchi 
jihatidan  baravar  guruhchalarga  bo‘liiiadilar.  Har  bir  o‘yinchiga
158

---

bittadan  to ‘ldirma  to‘p  beriladi.  Agar  o‘yin  maydonchada  o‘tkazilsa, 
to‘p  o‘miga yadrodan foydalanish mumkin.
Oyinning tavsifi.
 
Har bir juft  o‘yinchi  ikkitadan to'ldirma to‘pni 
olib,  maydoncha  yoki  yalanglikning  bir  tomonida  turadi.  0 ‘yin 
o‘ynovchilardan  birining  to‘pni  yoki  yadroni  oldinga  uloqtirishi 
bilan  boshlanadi.  Bir o ‘yinchi to‘p  yoki yadroni uloqtirgandan keyin 
ikkinchi o‘yinchi ham  xuddi shunday qiladi,  lekin u  o‘z  yadrosi yoki 
to‘pini  nishonga,  ya’ni  birinchi  o‘yinchi  uloqtirgan  to‘p  yoki 
yadroga  tegizishni  mo‘ljallab  uloqtiradi.  Agar  ikkinchi  o‘yinchi 
nishonga  tegiza  olmasa,  uning  to‘pi  yoki  yadrosi  yumalab  ketsa, 
birinchi  o‘yinchini  to‘p  dumalab  borib  to‘xtagan joygacha  orqasiga 
mindirib,  ko‘tarib  olib  boriish  kerak.  Shundan  keyin  g'alaba  qilgan 
o‘yinchi o‘sha joyning  o‘zidan o ‘yinni qaytadan boshlaydi.
0 ‘ynovchilar  to‘p  yoki  yadroni  3-4  martadan  uloqtirgunicha 
o‘yin  davom  etadi.  0 ‘yinni  o‘ynovchilaming  biri  ikkinchisidan 
ustunligi ma’lum bo‘lgandan keyin to‘xtatish mumkrm.
Oyinning  qoidalari.
 
1.  To‘p  yoki  yadroni  xohlagan  usul  bilan 
uloqtirish  mumkin.  2.  Ikkinchi  o‘yinchining  to‘pi birinchi  o‘yinchi- 
ning  to'piga  tegsa,  lekin  dumalab  ketmasa ham birinchi o'yinchi uni 
opichlab  o‘sha  to‘p  tekkan  joygacha  olib  borishi  kerak.  Qaytadan 
uloqtirish  huquqi  ikkinchi  o‘yinchiga  beriladi.  3.  0 ‘yinni  boshlash- 
dan  va  har  safar  davom  ettirishdan  oldin  to‘p  uloqtiriladigan  chiziq 
o‘tkazish kerak.  U  chiziqni bosish taqiqlanadi.  4.  0 ‘ynovchilar bara- 
var  imkoniyatga  ega  bo‘lishini  ta'minlash  uchun  bir  xil  to'plardan 
foydalanish lozim.
Oyinning  ta'lim-tarbiyaviy  ahamiyati.
 
Bu  o‘yin  o‘ynovchilarda 
o‘rtoqlik  hissini,  moTjal  olish  qobiliyatini  o‘stirishga  hamda  yadro 
uloqtirish  malakalarini  hosil  qilishga, 
ulaming  harakatlarini 
uyg‘unlashtirishga yordam beradi.
Metodik  k o ‘rsatmalar.
 
Bu  o‘yinni jamoalarga  bo‘linib  o‘tkazish 
va g‘oliblami to ‘plangan  ochkolarga qarab  aniqlash lozim.
“Tegizsang-minasan”  o‘yinini  o‘rta  va  katta  maktab  yoshidagi 
o‘quvchilar  bilan  jismoniy  tarbiya  darslarida  va  sinfdan  tashqari 
mashg‘ulotlarda o'tkazish tavsiya  qilinadi.