Tarbiyainstituti m illiy va harakatli

5.2.14.  Го‘rtburchakdan to ‘p  otish
Oyinga  tayyorlanish.
 
Maydonchada  oTchamlari  8x4  metrdan 
20x10  metrgacha  to ‘g‘ri  to‘rtburchak  chiziladi.  Tomonlarining 
nisbati  2:1  teng  bo‘lishi  shart.  Maydonchaning  o‘rtasidan  bo‘linib, 
ikkita  kvadrat  hosil  qilinadi.  O'yin  voleybol  maydonchasida  o‘tka- 
zilsa,  yana  ham  yaxshi.  0 ‘ynovchilar teng  ikki jamoaga bo‘linadilar. 
Har  bir  jamoa  o‘z  onaboshisini  saylaydi,  so‘ng  chek  tashlab  kim 
birinchi bo‘lib  o‘yinni boshlashi aniqlanadi.
Jamoalaming  o'yinchilari  o‘zlarining  kvadratlarida  erkin  joyla- 
shadilar,  onaboshilar  esa  kvadrat  tashqarisida  turadilar.  0 ‘yinni 
boshlaydigan onaboshiga  to‘p beriladi.
Oyinning  tavsifl.
 
O'qituvchining  signalidan  keyin  onaboshi  o‘z 
jamoasidagi  o‘yinchilarga  to‘pni  otadi,  ular  to'pni  ilib  olib,  raqib 
tomondagi  o‘yinchilardan  birortasiga  tegizishga  harakat  qiladilar. 
Biming  uchun  to‘pni  ilib  olgach,  bir  necha  marta  bir-birlariga  yoki 
onaboshiga uzatib,  to‘satdan,  raqib o ‘yinchilarga qarab otadilar.
Ikkinclii jamoaning o ‘yinchilari esa to‘pga chap  berib,  uni yerga 
tushmasidan  ilib,  to‘pni bir-birlariga  yoki  onaboshiga  oshirib,  raqib 
jamoasining  o‘yinchilariga  otishga intiladilar.
To‘p tekkan o'yinchi o ‘z  kvadratidan  chiqib,  raqiblar tomondagi 
kvadratning bir chetida turadi.  Agar bir tomondagi kvadratda birorta 
ham  o'yinchi  qolmasa,  kvadrat  ichiga  onaboshining  o ‘zi  tushishi 
shart.  U  ham  to‘p  bilan  urilsa,  o'yinning  birinchi  qismi  tamom 
boTadi.  Jamoalar  o‘rin  almashib,  o‘yinni  davom  ettiradilar.  0 ‘yin 
voleybol singari 2-3  yoki  3-5  partiyadan iborat bo‘ladi.
Oyinning  qoidalari.
 
1
. 
0 ‘yinchilar  chiziqni  bosishlari  mumkin 
emas.  Agar  u  to‘pni  otish  paytida  chiziqni  bossa,  tekkan  hisob- 
lanmaydi.  To‘pdan  qochayotgan  paytda  yoki  aldamchi  harakat 
qilishda  chiziqdan  o‘tilsa,  to‘p  tekkan  hisoblanadi.  2.  To‘pdan
119

---

qochib  turib,  uni  ilib  olish  mumkin.  Bunday  vaqtda  to ‘p  tekkan 
hisoblanmaydi.  3.  To‘p  to‘ppa-to‘g‘rri  borib  tegsa,  hisoblanadi. 
Yerdan yoki boshqa o‘yinchidan sakrab borib  tegsa,  hisoblanmaydi.