Tarbiyainstituti m illiy va harakatli

Asming bir go  ‘shasin  bot,  yo ‘qki,  kech,
Tortibon  buzgoch,  bu  majmu  uldi hech.
Ne  qolur ul ramz ila  kindin  asar,
Ne xamul tartib-u oyidin  asar.
Navoiyning  o‘zi  ham  shatranj  o‘yiniga juda  qiziqqan  va  yaxshi 
o‘ynagan.
Ulug‘  shoiming  teran fikrlari,  umumbashariy g‘oyalarini o‘rganish 
va  ulami  hayotga  tatbiq  qilish  hamisha  zarurat  bo‘lib  kelgan.  Shu 
ma’noda  uning  qalb  durdonalari  xalq  jismoniy  madaniyati  sohasini 
boyitish uchun ham to‘la-to‘kis xizmat qilmoqda.
Shunday  qilib,  daho  mutafakkir  Ahsher  Navoiy  xalq  jismoniy 
madaniyati turlarining benazir bilimdoni ekanligining guvohi bo‘lamiz. 
Ayniqsa,  uning badantafbiyani ,41mi badan“  yoki „badan ilmi“ ,  yoxud 
,Jco‘ngil  tarbiyasi“,  miUiy  sport  turlarini  ifodalash  uchun  „zo‘ri“, 
„dilovarlig‘“ ,  ,guy“,  ,jsilaxshurlik“  atamalarini  qo‘llashi  jismoniy 
taibiya  fani  uchun  ochilgan  yorqin  bir  sahifadir.  Jumladan,  u 
,jshatranj“,  „tiyrandozlik",  „chavandozlik“,  „nayzabozlik“,  „chav- 
gon“,  „qovoq“,  ,Jcurash“,  „qflichbozlik“  kabi  qadimiy xalq  o‘yinlarini 
o‘zining lirik va epik asarlarida yuksak mahorat bilan tasvirlaydi.
36

---