Tarbiya 10-12-2020. indd

Mulohaza uchun
Turli davrlarda yashab ijod qilgan donishmandlarning
axloq qoidasi haqidagi 
¿
 krlari
1. Xitoylik donishmand Konfutsiyning oldiga bir kishi kelib:
«Menga butun umr qo‘llanma bo‘luvchi birgina maslahat 
bering», – dedi. Donishmand: «O‘zingga ravo ko‘rmaganni 
boshqaga ham ravo ko‘rma», – deb maslahat berdi.
2. Yosh hind yigit donishmand oldiga kelib: «Barcha ilohiy 
so‘zlar yozilgan kitoblarning ma’nosini oddiy so‘z bilan tu-
shuntirib be 
ring», – deb so‘radi. Donishmand unga: «Senga 
yomonlik qilishlarini istamasang, sen ham birovga yomonlik 
istama», – dedi.
101 NAFAR O‘ZBEK ASKARINING JASORATI
Niderlandiyaning Amersfort shahridagi Lyozdin qabristonida 
ommaviy bir qabr bor. Bu yerda 101 nafar o‘zbek askarlari 
dafn qilingan. Har yili 9-aprelda yuzlab niderlandiyaliklar qabr 
oldida to‘planib, Ikkinchi jahon urushida qatnashgan bu o‘zbek 
askarlarini yodga oladilar.
Aksariyati samarqandlik bo‘lgan bu yosh alpqomat yigitlar 
urush ning dastlabki haftalarida Smolensk shahri yaqinida asir-
ga tushib qoladilar. Ularni natsistlar tomonidan bosib olingan 
Niderlandiyaga jo‘natishadi. Osiyolik bo‘lgan bu askarlar natsist-
larning nazdida madaniyatsiz, «varvar va yovvoyi»lar edi. Shu-
ning uchun ham ularni boshqa asirlardan ajratib, simtikan bilan 
o‘ralgan, usti ochiq qafasda uch kun saqlashadi.
Lagerga issiq nonlar taxlangan ma 
shina kelib to‘xtadi. Non-
ning yoqimli hididan saf tortib turgan natsist soldatlari ham 
yutinib qo‘ydilar.
Fashistlar o‘z g‘oyalariga qarshilik qilayotgan niderlandlar-
ni qo‘rquvga solish uchun maxsus 
¿
lm ishlashni reja qilishgan 
edi. Unga ko‘ra, bu «madaniyatsiz, yovvoyi»lar ovqat uchun 
bir-birining go‘shtini pora-pora qilishlari kerak edi. Bu orqa-
li: «Qaranglar, bizga qarshi kurashganlarni nima kutadi?» –
demoqchi bo‘lishgan.
Germaniyaning eng zo‘r kinooperatorlari yoqilgan kamera-
larini asirlarga qaratib shay turishar edi. Nihoyat, harbiy asir-
larning oldiga non tashlanadi.