Taqrizchilar

Dastlabki hujjatlar – xo‗jalik muomalalari sodir bo‗lgan paytda tuziladigan 
va  ular  amalga  oshganligining  birinchi  guvohi  bo‗lgan  buxgalteriya  hujjatlari. 
Dastlabki  hujjatlar  tuzilishi  xo‗jalik  muomalalari    hisob  registratsiyasining 
boshlanishi  bo‗lib  hisoblanadi.  Dastlabki  hujjatlarga  g‗azna  kirim  va  chiqim 
orderlari, yukxatlar, kvitantsiyalar va h.k. kiradi. Hisobni soddalashtirish va hisob 
registratsiyasini tezlashtirish uchun ko‗pincha dastlabki hujjatlarga asosan yig‗ma 
hujjatlar  tuziladi.  Buxgalteriya  hujjatlari  tuzish  tartibi  bo‗yicha  tasniflanganda 
hujjatlar dastlabki va yig‗ma hujjatlarga bo‗linadi. 
Debet  –  buxgalteriya  hisobi    schyotining  bir  qismi.  Aktiv  schyotlarning 
debeti  bo‗yicha  hisob  ob‘yektining  ko‗payishi  aks  ettiriladi,  passiv  schyotlarning 
debeti  bo‗yicha  esa  kamayishi  yoziladi.  Hisoblashish  schyotlarida  debet  mazkur 
korxonaning  boshqa  korxona  va  shaxslardan  oladigan  summasini  aks  ettiradi 
(debitorlik qarzlari). Debet qoldiq (saldo) faqat aktiv schyotlarda bo‗lishi mumkin.  
Har bir schyot ikki qismdan iborat – debet va kredit. 
Divident - soliqlar to‗lanib, barcha kreditorlar bilan hisob-kitob qilinganidan 
keyingi  aktsiyadorlik  jamiyatining  sof  fonda  qismi.  Uni  aktsiyadorlar  orasida 
ulardagi aktsiyalarga muvofiq taqsimlanadi. 
Jamgarmalar  -  xo‗jalik  yurituvchi  subyektlar  va  uy  xo‗jaliklari 
daromadlarining  tovarlarni  sotib  olishga  va  xizmatlarni  soliqlarni  to‗lashga 
ishlatilmaydigan qismi. 
Investitsiya - foyda, divident yoki daromadlarning boshqa shakllarini olish 
maqsadida  sanoat,  qishloq  xo‗jaligi  va  boshqa  tarmoqlarga  shuningdek  qimmatli 
qog‗ozlarga sarmoya qo‗yish. 
Investor - qimmatli qog‗ozlarni sotib oladigan va bu bigan o‗zlarining bo‗sh 
moliyaviy resurslarini joylashtiradigan yuridik hamda jismoniy shaxs.