Taqi qurulishni boshqarish fakulteti Mavzu: Atmosferaning ifloslanishi natijasida yuzaga keladigan ijtimoiy- iqtisodiy zarar

Sanoat

Rossiya Federatsiyasida ikkita asosiy filial mavjud:

• qazib olish;
• qayta ishlash.

Birinchisi, qayta tiklanmaydigan manba hisoblangan mineral xom ashyoni qazib olishga asoslangan. Ushbu filialning korxonalari dalada barpo etilmoqda. Bunday o'simliklarning ishlash muddati manbadagi mineral resurslar hajmiga bog'liq.

Konchilik korxonalari tabiatga zararli ta'sir ko'rsatadi. Ular quruqlikdagi manbalarning yaxlitligini buzadi, sayyora yuzasini (tuproq va suv) ifloslantiradi va xavfli elementlar atmosferaga chiqadi.

Ishlab chiqarish sanoati quyidagi turlarga bo'linadi:

• kimyoviy;
• muhandislik;
• yog'ochni qayta ishlash;
• oson;
• oziq-ovqat va boshqalar.

Har bir turning alohida texnologik xususiyatlari va atrof-muhitga ta'siri xususiyati mavjud.

Аtmosfera ifloslanishining iqlimga ta’siri va uning salbiy oqibatlari

Biz bilamizki bugungi kunda fan-texnikaning jadal rivojlanishi insoniyatning tabiatga ta`siri miqyosi va darajasining keskin ortishiga olib keldi. Tabiiy resurslarning mislsiz o`zlashtirilishi, sanoat ishlab chqarishining ortishi, transport vositalari soning ko`payishi atrof muhitning kuchli floslanish muammosini keltirib chqarmoqda. Endilikda barchamizni birdek tashvishlantirayotgan ekologik muammolarga etibor qaratsak, atrof-muhit ifloslanishi, global isish, tabiiy boyliklardan oіqlona foydalanish dolzarb masalaga aylanib borayotganining guvohi bo’lamiz. Binobarin, XXI asrga kelib, insoniyat global iqlim o’zgarishlari, bioxilma-xillikning boy berilishi, suv tanqisligi, qurg’oіchilik, cho’llanish hamda sanoat va maishiy chiqindilar zarari kabi qator ekologik muammolar bilan to`qnash kelmoqda.

Tаbiаt kоpоnеntlаri – hаvо, suv, tuprоq, o’simlik, hаyvоnlаr bir-birigа uzviy bоg’liqligidаn, insоnning хo’jаlik fаоliyati nаtijаsidа iflоslаngаn аtmоsfеrа, o’z nаvbаtidа, tаbiаtning bоshqа kоmpоnеntlаrigа hаm tа’sir etаdi. Buning nаtijаsidа suv vа tuprоqning tаbiiy hоlаtidа, kishi оrgаnizmidа, hаyvоn vа o’simliklаr tаnаsidа sаlbiy o’zgаrishlаr vujudgа kеlib, gеоgrаfik qоbiqdа glоbаl o’zаrishlаr sоdir bo’lаdi. Shynday ekan atmosferani ifloslanishining oldini olish maqsadida har bir qarich maydonga ko’chat ekib yashil maydonlarni kengaytirsak hamda ishlab chiqarishni tabiatga ta’sir doirasini ham inobatga olsak o’z oldimizga qo’yilgan maqsadga erishamiz ham tabiatni asrab,

Tabiatga ta'sir

Sanoat ishlab chiqarish jarayonida tabiiy muhitni samarali muhofaza qilish to'g'risida, agar ular o'rtasidagi munosabatlar aniqlangan bo'lsa, gapirish mumkin. Insoniyatning XXI asrdagi faoliyati tabiatga nafaqat ijobiy, balki salbiy ta'sir ko'rsatadigan hal qiluvchi omil bo'ldi. Shu sababli, bugungi kunda tabiatni muhofaza qilish yaqin o'tmishda bo'lgani kabi rasmiy ravishda emas, balki global xarakterga ega bo'ldi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida tadbirkorlar atrof-muhitni muhofaza qilish xarajatlarini ko'paytirishdan manfaatdor emaslar, bu tabiiy ravishda mahsulot tannarxining oshishiga va shu sababli foydaning pasayishiga olib keladi. Tabiatga ta'siri har yili tobora kengayib bormoqda va dunyoning ayrim qismlarida ekologik inqirozga olib keldi. Birinchi marta 1960-70 yillarda jiddiy ekologik inqiroz kuzatildi. Hatto o'sha paytda ham Rim klubi a'zolari yaqinlashib kelayotgan ekologik falokatdan insoniyatni ogohlantirdilar, ammo ularning so'zlari eshitilmadi. Ayni paytda, ekologik inqiroz allaqachon chuqurlasha boshlagan edi, bunga biosferaning o'z-o'zini tozalashining sezilarli pasayishi, endi korxonalar va odamlar tashlagan chiqindilar bilan bardosh bera olmasligi isbotlandi.

Bugungi kunda tabiiy muhitni muhofaza qilishning asosiy yo'nalishi ekologik muvozanatni maksimal darajada ta'minlash va ekotizimning tabiiy aloqalarini ta'minlashdir. Hozirgi kunda eng dolzarb ekologik muammolar quyidagilar:

atrof-muhitning global ifloslanishi; tabiiy resurslarni intensiv ravishda kamaytirish; barcha turdagi resurslardan oqilona foydalanish; ishlab chiqarish va iste'molning oqilona etarliligi; odamlarning ekologik tarbiyasi; sanoat va odamlar chiqindilaridan foydalanish; normal hayot va inson salomatligini ta'minlash.