Taqdimot mavzusi : Qolib aralashmalari

- boglovchilami kam ishlatgan holda quruq holatda kimyoviy ishlov bergach yuqori qattiqlikka erishish;

- kuyishga qarshi barcha xususiyatga ega bolishi bolishi kam nam tortadigan bolishi;

- quritilgandan so‘ng tez qotishi.

Qolip aralashmalarining quyidagi turlari bor:

• Qum – gilli aralashmalar
• Qum - suyuq shishali aralashmalar
• Özi qotuvchi suyuq aralashmalar
• Qum – saqichli aralashmalar
• Qum sulfatli aralashmalar
• Qum – sementli aralashmalar
• Qum – moyli aralashmalar

Qolip tayyorlash va quyma olish texnologiyasi

Regeneratsiya va uning turlari :

Regeneratsiya ko‘p ishlatilgan qolip aralashmalaridan yaroqli qumlami ajratib olish va qumlami yuzasidan boglovchi moddalami qoplamini buzish va qolip qumlarini qayta ishlatishga tiklash. Regeneratsiyaning 3ta turi mavjud l. Bular :

mexanik regeneratsiya, gidravlik regeneratsiya va termik regeneratsiya.

Mexanik regeneratsiya. Mexanik regeneratsiyada bog‘lovchi moddalaming yupqa pardasiga mexanik yoki pnevmatik usulda zarba berib ajratish ko‘zda tutilgan.

Gidravlik regeneratsiya. Bu usulda ishlatilgan qolip aralashmasi pulpa sifatida (tarkibida kerakli moddani ajratish uchun maydalangani bor suvli aralashma) ishlatiladi

Termik regeneratsiya. Organik moddalar qo‘shib tayyorlangan qolip aralashmalariga termik regeneratsiya qo‘llaniladi. Bu usulda ishlatilgan aralashma 650…1000°C darajagacha qizdirilib, oksidlangan sharoitida saqlab turiladi va sovutiladi. Qolip aralashmani 250-400°C qizitilganda uchadigan tarkibidan tozalanadi, undan Keyin 800°C uglerodi bor qo‘shilmalar yonib chiqib ketadi, koks qoldiqlari va boshqa mayda fraksiyalar keyingi separatsiya bilan chiqib ketadi.

Xulosa:

Xulosa órnida shuni aytib ótishim mumkinki qolip aralashmalarri mavzusi juda qiziqarli, dolzarb va fanning asosi bólgan mavzulardan biridir. Bu mavzuni tóliq ózlashtirmasdan turib quymakorlik fanini mukammal órganishning iloji yóq deb hisoblayman. Bu mavzudan biz Qolip tayyorlash va qolip aralashmalarining turlari unga qöyiladigan talablar ularning klassifikatsiyasi, regeneratsiya turlari haqida ma’lumotlarga ega bóldik.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

• 1. S. A. Rasulov «Quyma mahsulotlarini loyihalash va ishlab chiqarish» öquv qöllanma . Toshkent – 2019 yil 183 bet
• 2. Б.В.Бауман, П.А.Борсук, Л.Я.Козлов, Технологическиеосновы литейного производства. Формовочный материалы. – М.: Маш. 1996
• 3. Sh.N.Saidxodjayeva. Quymakorlik taxnologiyasi. 0’quv qollanna. –Т.: «Fan va texnologivalar nashriyot-matbaa uyi», 2020, 320 bet