Tana harorati va uning fiziologik o‘zgarishlari

(netrofillarni) ta’sirlantiradi, ular bunga javoban o‘z pirogenlarini ishlab chiqarib, qonga ajratadi. Bu pirogenlar infeksiyaga qarshi faol kurashadi.

Xuddi shunga o‘xshash virus infeksiyasiga javoban organizmda interferon ishlab chiqariladi. Hujayralar tomonidan himoya moddalar (pirogenlar, interferon) ishlab chiqarish jarayoni ko‘p quvvat sarflanishini talab qiladi va bu holat isitmadagina ro‘y berishi mumkin, tana harorati normal bo‘lganda esa bu jarayon to‘xtaydi.

Shunday qilib, isitma kasallik vujudga kelgan sharoitlarda organizmning tirik qolishini ma’lum darajada yengillashtiradi. Vrachlarga qadimdan ma’lum bo‘lgan usul — issiq tutib davolashning samarasi ana shundan dalolat beradi.

Biroq, yuqori isitma har doim ham organizmga foydali bo‘lavermay, balki yomon ta’sir ko‘rsatishi ham mumkin. Shunga ko‘ra, issiqni tushiradigan vositalarni qo‘llashning o‘rni bor-yo‘qligini har bir holda farqlay bilish kerak.

Kelib chiqish sababiga ko‘ra, infeksion va infeksion bo'lmagan isitmalar farq qilinadi. Isitmaning keyingi xili shikastlangan to‘qimalarga dori surtilayotganda, qon quyilayotganda organizmga yot narsa tushganda, markaziy nerv tizimi shikastlanganda, odam zaharlanganida kuzatiladi.

Isitma turlari. Isitma nechog‘li balandligi, qancha davom etishi va harorat qay tariqa o‘zgarib turishiga qarab farqlanadi. Balandligiga qarab subnormal (35-36°C), normal (36-37°C) va subfebril (37-38°C) harorat tavofut qilinadi. Haroratni 38°C oshishi isitma deb, shu bilan birga 38°C dan 39°C gacha ko‘tarilishi o'rtacha, 39°C dan 42°C gacha yetishi yuqori va 42-42,5°C gacha oshishi o'ta yuqori isitma deb hisoblanadi.

Isitma qanchalik uzoq davom etishiga qarab: 1) tez o'tib ketadigan — bir necha soatdan 1—2 kungacha davom etadigan; 2) o'tkir — 15 kungacha; 3) o'rtacha o'tkir — 45 kungacha ; 4) cho'ziladigan va surunkali — 45 kundan ko‘p davom etadigan isitmalarga bo‘linadi.