Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

Moliyaviy  nazorat  -  moliyaviy  boshqaruv  tizimining  elementlaridan 

biri,  barcha  iqtisodiy  subyektlarning  (davlat,  hududiy-ma’muriy  bo‘linmalar, 

korxona  va  tashkilotlar)  moliyaviy  faoliyati  moliyaviy-xo‘jalik  qonunchiligiga 

rioya  etilishi,  amalga  oshirilgan  xarajatlarning  maqsadga  muvofiqli, 

moliyaviy-xo‘jalik  operatsiyalarining  iqtisodiy  samaradorligi  ustidan  amalga 

oshiriladigan qiymatiy nazoratning alohida sohasi. 

 

Moliyaviy  mexanizm  –  moliyaviy  munosabatlarni  tashkil  etishning 

davlat  tomonidan  o‘rnatilgan  shakllari,  turlari  va  metodlari  tizimi.  Davlat 

tomonidan  tartibga  solishning  darajasiga  bog‘liq  ravishda  ikkiga  bo‘linadi: 

direktiv  moliyaviy  mexanizm  va  tartibga  soluvchi  moliyaviy  mexanizm. 

Direktiv moliyaviy mexanizm davlat bevosita ishtirok etadigan munosabatlar 

(soliqlar,  davlat  krediti,  byudjet  jarayoni  va  boshqalar)  bilan  bog‘langan. 

Tartibga  soluvchi  moliyaviy  mexanizm  esa,  davlatning  manfaatlariga 

to‘g‘rida-to‘g‘ri  ta’sir  etmaydigan  moliyaviy  munosabatlardan  (masalan, 

korxona  ichki-xo‘jalik  faoliyatini  tashkil  etish)  foydalanishning  asosiy 

yo‘nalishlarini belgilab (aniqlab) beradi.