Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

8.  Qarz  chiqarilgan  paytda  belgilangan  (o‘rnatilgan) qarzni 

qaytarish 

muddatlariga 

qat’iy 

rioya 

qilish 

bo‘yicha 

qarzdorning majburiyatlariga muvofiq: 

• muddatidan oldin qaytarish huquqiga ega bo‘lgan majburiyatlar; 

•  muddatidan  oldin  qaytarish  huquqiga  ega  bo‘lmagan 

majburiyatlar. 

Moliyaviy bozorda keskin o‘zgarishlar sodir bo‘lgan paytda qarz 

majburiyatlarini muddatidan oldin qaytarish (uzish) masalasi alohida 

dolzarblik kasb etadi. Masalan, qarz oluvchi yillik qat’iy daromadli 

12%li  obligatsiyalar  chiqargan  va  bir  yildan  so‘ng  foiz  stavkasi 

pasayib, 6%ga  teng  bo‘lgan  bo‘lsin.  Bunday  vaziyatda  qarzdor 

keskin yo‘qotishlarga, investor esa aksincha, katta yutuqlarga ega 

bo‘ladi.  Agar  obligatsiyalar  muddatidan  oldin  qaytarish  huquqiga 

ega  holda  chiqarilgan  bo‘lsa,  yangi  qarzni  chiqarish  va  ularni 

---

572 

bir  yildan  o‘n  yilgacha  qaytarilish  muddatlarida  chiqariladi.  Uzoq 

muddatlar  uchun  mablag‘larni  jalb  qilish,  odatda,  obligatsiyalar 

yordamida amalga oshiriladi.