Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

Barqaror,  standart,  o‘zgarmaydigan  baholar  strategiyasi 

nisbatan  uzoq  vaqt  davomida  tovarlarning  bir  xil  bahoda 

realizatsiya qilinishini nazarda tutadi. 

Yaxlitlanmagan  baholar  strategiyasida  sotib  oluvchi 

tovarni,  masalan, 1000 so‘mda  emas,  balki  999,9  so‘mda  sotib 

oladi. Bu holda sotib oluvchi bunday baholarni past yoki baholarni 

o‘rnatishning  puxta  va  aniq  hisob-kitoblarga  asoslanganligining 

isboti sifatida e’tirof etadi. 

293 

maqsad  qilib  qo‘ygan  ekan,  boshqa  raqobatchilarga  nisbatan 

pastroq bo‘lgan bahoni so‘raydi. 

Bahoni  o‘rnatish  (aniqlash)  jarayonida  faqat  iqtisodiy 

holatlarni  emas,  balki  psixologik  omillarni  ham  inobatga  olmoq 

lozim.  Bu  o‘rinda  baholarni  shakllantirish  borasidagi  davlatning 

tartibga  keltiruvchi  rolini,  daromadlardan  olinadigan  soliqlar  va 

yana ko‘p omillarni ham unutmaslik kerak. Shuningdek, baholarni 

shakllantirishning  tarmoq  xususiyatlarini  hisobga  olish  ham 

muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Masalan,  qishloq  xo‘jaligida 

baholarning kamida quyidagi uch yo‘nalishi rivojlanadi: 

•  markazlashtirilgan  yo‘nalish  (mahsulotlar  muhim  turlarining 

cheklangan doirasiga mo‘ljallangan); 

•  ulgurji-shartnomaviy  yo‘nalish  (ishlab  chiqarishga  mo‘l-

jallangan  tovarlarni  ishlab  chiqaruvchi  va  iste’molchi  XYuSlar 

o‘rtasida); 

•  ishlab  chiqaruvchilar  va  savdoga  o‘rtasidagi  yo‘nalish  (xalq 

iste’moli,  noiste’mol  tovarlari  va  kooperatsiyaga  tayyorlashlarga 

mo‘ljallangan). 

Yuqoridagilardan  tashqari,  boshqa  barcha  tovarlarga  va 

shuningdek,  o‘z  savdo  tarmog‘i  mahsulotlari  uchun  alohida 

xo‘jaliklar  tomonidan  bahoni  mustaqil  ravishda  o‘rnatish  hollari 

ham mavjud.