Talimiy maqsad

Metallarda elektr toki elektronlarning tartibli harakati (oqimi)dan iboratdir.

Elektr zanjirdan tok o'tayotganini galvanometr yordamida aniqlash mumkin. Galvanometrni elektr zanjirga dastlab 47- rasmda ko'rsatilganidek ulaylik. Kalit ulanganda, galvanometr ko'rsatkichi 0 raqamidan o'ng tomonga og'adi. Demak, o'tkazgichdan tok o'tmoqda. Buni zanjirga ulangan lampochkaning yonganidan ham ko'rish mumkin.

Endi o'tkazgichning tok manbayiga ulangan uchlaridagi qutblarni almashtiraylik. Bu holda ham lampoclika yonadi. Lekin, bunda galvanometr ko'rsatkichi 0 raqamidan chapga og'adi (48- rasm).

Bu tajriba elektr tokining yo'nalishga ega ekanligini ko'rsatadi.

Elektr zanjirda zaryad tashuvchilar manfiy zar­yadli elektronlar bo'lib, ular o'tkazgich bo'ylab elektr manbaning manfiy qutbidan musbat qutbi tomon harakat qiladi. Shuning hisobiga o'tkazgichda elektr toki vujudga keladi. Lekin tok yo'nalishi qabul qilingan davrda fanda elektron haqida hech narsa ma'lum emas edi. Shuning uchun elektr tokining yo'nalishi sifatida tok manbayining musbat

qutbidan manfiy qutbiga tomon harakat qiladigan musbat zaryadli zarralarning harakat yo'nalishi qabul qilingan.

Elektr toki yo'nalishga ega. Elektr zanjirda tokning yo'nalishi sifatida musbat zaryadli zarralarning yo'nalishi qabul qilingan.