Ta’limda raqamli texnologiyalar. Darslik. T. E. Delov, G. T

Bulutli hisoblash uchun xavfsizlik 
An'anaviy modelga qaraganda bulutli hisoblashda kafolatlangan xavfsizlik. 
Ammo hozirgi kunda ko‘plab provayderlar mavjud va har bir bulutli saqlash xizmati 
kompaniyasi ma’lumotlar xavfsizligi sohasida faol ishlaydi. Shuni yodda tutish 
kerakki, bulutli xavfsizlikni ta’minlash juda qiyin vazifadir, chunki u allaqachon 
mavjud bo‘lgan ko‘plab xavfsizlik muammolariga qo‘shilib, hammasini IT 
menejerlariga qoldiradi. 
Potentsial tahdid sinflariga quyidagilar kiradi: 
• dasturiy ta’minotga klassik hujumlar. An'anaviy tahdidlarning bu sinfini 
antivirus dasturi va xavfsizlik devorini o‘rnatish orqali osongina yo‘q qilish 
mumkin. Bu erda himoya vositalari bulutli platformaga moslashtirilgani va virtual 
muhitda samarali ishlashi muhim. 
• Mijozga hujumlar. Hujumning bu sinfi nafaqat veb-muhit uchun, balki bulut 
uchun ham dolzarbdir. Foydalanuvchilar bulutga brauzer orqali ulanganligi uchun. 

---

96 
Bu saytlararo skriptlar (XSS), veb-sessiyalarni o‘g‘irlash, parollarni o‘g‘irlash, 
"o‘rtadagi odam" va boshqalar. Bu hujumlardan himoyalanish uchun kuchli 
autentifikatsiya va shifrlangan ulanishdan foydalanish talab qilinadi. 
Virtualizatsiya tahdidlari. Bulutli komponentlar platformasi virtual muhit 
bo‘lgani uchun, virtualizatsiya tizimiga hujum butun bulutga tahdid soladi. Hozirgi 
vaqtda axborot xavfsizligi tizimi ushbu muammo ustida ishlamoqda va yaqin 
kelajakda ular ushbu turdagi tahdidlardan himoya vositasini ishlab chiqadilar. 
Amazon va Google bulutli texnologiyalarni amalga oshirish uchun katta 
imkoniyatlarga ega. Ular foydalanuvchilar orasida katta talabga ega. 
3.2.-rasm. bulutli xizmat ko‘rsatuvchi provayderlar 
Ta’lim jarayonida bulutli texnologiyalardan foydalanish o‘qituvchi va 
murabbiylarning ishini osonlashtiradi. Ta’lim jarayonida bulutli texnologiyalardan 
foydalanishga misol sifatida elektron kundalik va jurnallar, o‘qituvchilar va 
o‘qituvchilarning shaxsiy hisoblari, interaktiv qabul xonasi va boshqalar bo‘lishi 
mumkin. Bularga murabbiylar ma’lumot almashishi mumkin bo‘lgan tematik 
forumlar kiradi. Bu, shuningdek, ma’lumot qidirishdir, buning natijasida 
o‘qituvchilar o‘qituvchining yo‘qligida yoki uning rahbarligida ham muayyan ta’lim 
muammolarini hal qilishadi. Buning uchun siz murojaat qilishingiz kerak: 
-kompyuter dasturlari; 
-elektron darsliklar; 
-simulyatorlar; 
-diagnostika, test va o‘quv tizimlari; 
-amaliy va instrumental dasturlar; 
Amazon 
LCC
• Google
• Salesforce.com, 
inc.
• Rackspace US, Inc
• GoGrid / ServePath LLC
• Akamai Technologies

---

97 
-laboratoriya komplekslari; 
-multimediya texnologiyasiga asoslangan tizimlar; 
-telekommunikatsiya tizimlari (masalan, elektron pochta, telekonferentsaloqa); 
- elektron kutubxonalar va boshqalar.