Talim vazirligi

Geografik xarita– Yer yuzasining tabiat va jamiyatdagi voqea hamda xodisalarning ma’lum bir vaqtdagi xolati umumlashtirib kuchaytiri ko’rsatadigan tekislikdagi tasviri. Geografik xarita uchun xaritagrafik proeksiyalar, shartli belgilar va xaritagrafik generalizatsiya xos. Geografik xaritalar o’zining mazmuni, tasviri, ko’rgazmaliyligi va zamonaviyligi bo’yicha xaritagrafik mo’del xisoblanadi. Geografik xaritalarning geografik xususiyati shundan iboratki: xaritagrafik proeksiyalar yordamida yerdagi va boshqa syyoralardagi obektlarning o’rni, planli o’lchamlari va shaki haqida to’g’ri olishga imkon beradi, hamda xaritagrafik belgilardan foydalangan holda , yer yuzasining biror qismi yoki hammasini masshtab asosida kichraytirilib shartli belgilar asosida tasvirlash mumkin. Qoaversa xaritada yer yuzasining re’lefini tekislikda yoyib ko’rsatish mumkin. Xaritalar mazmuniga ko’ra umumgeografik va mavzuli xaritalarga bo’linadi. Geografik xaritalar tasvirlanayotgan hududiga ko’ra dunyo, materik, okean, aloxida mamlakatlar, regionlar, viloyatlar va tuman xaritalarga bo’linadi.Vazifasiga ko’ra maxsus xaritalarga ham ajratiladi.

Geografiya- Yerning geagrafik qobig’i uning suturuktura va dinomikasi aloxida komponentlarini hududlar bo’yicha o’zaro ta’siri va taqsimlanishini o’rganadigan fanlar majmuyi. Geografiya terminini dastlab Eratosfen (miloddan avval 276- 194-yillarda yashagan) kiritgan. Geografiya fanlar sistemasi 3 ta asosiy tarmoqqa bo’linadi.Ular quyidagilardan iborat : Tabiiy yani tabiiy geografik fanlar, Ijtimoiy va iqtisodiy geografik fanlar, Xaritagrafiya va boshqalardan iborat. Miloddan avvalgi qadimgi dunyo madaniyat markazida (Turon, Shimoliy Hindiston, Xitoy, Bobil va Assuriy va boshqalar) datlabki ilmiy xulasalar ishlandi. Doira 360 gradusga bo’lindi, sutka 24 soat deb belgilandi, geografik kenglik va uzunlik ifodalari yuzaga keldi.