Таълим вазирлиги

 
4. Марковиц портфел назарияси ва уни ҳисоблаш формуласи. 
Марковиц портфел назарияси (энг ўртача-варяция таҳлил қилиш - 
кутилган ўртача қийматлари ва тасодифий ўзгарувчилар ўзгаришлар таҳлили 
асосида ёндашув) - даромад / риск нисбатига мувофиқ активларининг 
оптимал танлаш йўналтирилган инвестиция портфелини, шакллантириш 
Гарри Марковиц усули билан ишлаб чиқилган. 1950 йилда уларни 
таърифлаб, ғоялар замонавий портфели назарияси асоси бўлган. 
Портфел назариясининг асосий қоидаларини, навбати билан, 1950-1951 
йилда докторлик диссертациясини тайёрлаш бўйича Гарри Марковиц 
белгилаган эди.
Марковиц портфелининг назарияси илк бор 1952 йили «Молия 
журнали"да "Portfolio Selection" мавзусида чоп этган. Унда, у биринчи 
муайян шароитларда остида оптимал портфели ва портфелни қурилиш 
техникасини математик моделини таклиф қилди. Марковиц асосий 
эътиборни расмий математик тилда оптимал портфелини танлаш вазифасини 
ўтказиш учун даромад ва риск тушунчаларини таклиф қилган эди. Марковиц 
назарияси яратилиши давомида чизиқли ва ночизиқли оптималлаштириш 
асосчиларидан бири билан бирга, яъни Rand Corp билан ишлаганини 
таъкидлаш лозим.

---

64 
Марковиц доимо унинг назариясини такомиллаштириш билан 
шуғулланди ва 1959 йилда унга бағишланган биринчи монография, 
"Портфелни танлаш: инвестицияларни самарали диверсификация қилиш" ни 
тадбиқ этади.
1990 йилда, "Портфелни ва капитал бозорини танлашда математик 
йўллар" номли китоби учун Марковиц Нобел мукофотига сазовор бўлди. 
Модел турли бошқа қимматли қоғозлар бўйича бир вақтнинг ўзида ўсиш бор, 
баъзи қимматли қоғозларнинг ҳосилдорлиги ошиши билан боғлиқ қимматли 
қоғозлар ва бошқалар даромадлилик коеффициентлари аксинча, ўзгаришсиз 
қолади, ва даромад аслида асосланган, яъни камаяди. Бунда муносабатлар 
эмас, детерминистик, яъни аниқ белгиланган корреляция бор.