Таълим вазирлиги

 

---

341 
9-МАВЗУ: БАНКЛАР ВА УЛАРНИ МУВОФИҚЛAШТИРУВЧИЛАР 
БИЛАН БОҒЛИҚ РИСКЛАР 
Кейс стади 
Кредит рисклилигини бошқариш - бизнес фаровонлигини ва сотиш 
устидан ҳар қандай банклар ва бошқа кредит муассасалари томонидан 
барқарор йўқотишлар қайд этилганини ва йирик кредит хавфи таъсири пайдо 
бўлишини ифода этадиган риск туридир. Бу хавфини бошқариш имкониятига 
эга бўлиш ҳар қандай кредит қарори учун асосий талабдир. Бу назарияни 
яхши тушуниш учун - агар ҳар доим амалда банклар ва индивидуал 
корпоратив қарз олувчилар учун пул кредит муассасалари томонидан ўзига 
фойда кўришни ифода этишга қаратилган уюшмаларнинг математик ва 
статистик ёндашувлари десак ҳам бўлади. Бундан ташқари, уларнинг нормал 
бизнес давомида, савдо кредити билан таъминлаш, саноат ва тижорат 
фирмалари томонидан тушунтириш ишларини олиб бориш керак бўладиган 
махсус формулалари мавжуд. Кредит қарор тамойили нисбатан тўғри бўлса-
да, амалда, (қарз берувчи кредит бериш ёки потентсиал мижозга кредит рад 
этиши керак) у тажриба ва аналитик баҳолаш, техник ва бошқа бир қатор 
қарорларни ўз ичига оладиган пуллик эҳтимоллиликни аниқлаш учун 
мўлжалланган кредит орқали ютқазиладиган қайтариш имконига эга 
бўлмаган молиявий зарарларни ифода этган ҳодисаларни қамраб олади. 
Кредит ёки банкларнинг фоиз рискларини ҳисоблаш учун қуйдаги 
формулалардан фойдаланамиз: 
Кредит риски= Ω х λ х (1-μ) 
Бу ерда, 
 Ω-қаятрилмаган мажбурият ёки ўзгарган форс мажор ҳолатидаги 
молиявий маблағ; 
λ - эҳтимолда кутилган ё`қотишлар ҳажми; 
μ- қайтиб келган амалдаги маблағ; 
ушбу факторларни ўзини ҳам ҳисоблашнинг ма`лум формулалари 
мавжуд. Масалан; 

---

342