Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

 
 
31
Шамсутдинов Ф.Ш., Шамсутдинова Ш.Ф., «Чет мамлакатлар солиқ тизими» – Тошкент.: ТДИУ.2007 й 
31
С.Хакимов. Жисмоний шахслар даромадига солинадиган солиқлар.Бозор, пул ва кредит. 7-сон. 2006 йил 51-бет. 

---

26 
8-жадвал 
Буюк Британияда жисмоний шахслар даромадига солинадиган солиқ бўйича 
чегирмалар (фунт стерлинг ҳисобида)
32
 
Кўрсаткичлар 
Чегирма миқдори 
Даромад солиғи бўйича чегирмалар 
Ўз шахсий эҳтиёжлари учун чегирмалар 
4194 
Ўз шахсий эҳтиёжлари учун чегирмалар ва бева қолганлар учун 
чегирмалардан иборат эр-хотин учун чегирмалар 
1900 
65-74 ёшгача бўлган фуқаролар учун чегирмалар шу жумладан: 
Ўз шахсий эҳтиёжлари учун чегирмалар
5410 
Эр-хотин учун чегирмалар 
3305 
75 ва ундан юқори бўлган ёшдаги фуқаролар учун чегирмалар шу жумладан: 
Ўз шахсий эҳтиёжлари учун чегирмалар 
5600 
Эр-хотин учун чегирмалар 
3345 
Ёшга доир гуруҳлар учун даромад солиғидан чегирмалар 
лимити 
16200 
Ўзи ҳақида маълумот бермайдиган фуқаролар учун шахсий 
чегирмалар 
1330 
Францияда даромад солиғи бюджетнинг 20 фоизини ташкил этади. Бу давлатда ҳам 
солиққа тортиш тартиби прогрессив бўлиб, 0 фоиздан 56,8 фоизгача бўлган шкалада солиққа 
тортилади. 18 ёшга етган шахс даромад солиғига тортилади. Даромад солиғи тўловчилар
Францияда 7 тоифага бўлинади: 
1. Иш жойидан даромад олувчилар 
2. Ердан даромад олувчилар(ер ва биноларни ижарага беришдан) 
3. Капитал айланишидан даромад олувчилар (дивидендлар ва фоизлар) 
4. Қайта сотишдан даромад олувчилар(бинони, қимматли қоғозларни) 
5. Ишлаб чиқариш ва савдо фаолиятидан даромад олувчи. 
6. Тижорат билан боғлиқ бўлмаган даромад (шахснинг бошқа касб билан шуғулланиши)
7. Қишлоқ хўжалиги ишларидан даромад олувчилар. 
Францияда Марказий ҳамда маҳаллий бюджетларга тушаётган солиқлар ва йиғимларни 
Ягона Солиқ Хизмати (ЯСХ) бажаради, Ўзбекистонда бу вазифани Давлат Солиқ Қўмитаси 
амалга оширади. 
Даромад солиғи Францияда - бу ягона ва прогрессив солиқ ҳисобланади. Бу солиқ давлат 
даромадларини асосий элементи ҳисобланмайди. Бу солиқ бюджетни солиқ даромадларини 
тахминан 1/5 қисмини ташкил қилади. Жисмоний шахсларга солинадиган даромад солиғи 
прогрессив хусусиятга эга. Унинг ставкаси 0 дан 56,8%гача боради. Даромади 18140 франкдан 
ошмайдиган шахсларни даромадлари (ставкаси 0%) га солиқ солинмайди. Энг юқори ставка 
246770 франкдан юқори бўлган даромадларга қўлланилади. 
Солиқ тўловчини даромади 7 категорияга бўлинади: 
1. Ёлланиб ишлайдиганларни иш ҳақиси. 
2. Ер даромадлари (ер ва иморатни арендага бериш). 
3. Оборот капиталидан олинадиган даромад (дивидендлар ва фоизлар). 
4. Қайтадан сотишдан олинадиган даромад (иморатни, қимматбаҳо қоғозларни). 
5. Акционер жамият бўлмаган корхоналарни ишлаб чиқориш ва савдо фаолиятидан 
олинадиган даромад. 
6. Тижорат хусусиятига эга бўлмаган даромадлар (эркин касб эгаларини даромадлари). 
32
С.Хакимов. Жисмоний шахслар даромадига солинадиган солиқлар.Бозор, пул ва кредит. 7-сон. 2006 йил 51-бет. 

---

27 
7. Қишлоқ хўжалик даромадлари. 
Францияни даромад солиғи Россия Федерацияси ва Ўзбекистон Республикаси ва бошқа 
давлатларни даромад солиғидан кескин фарқ қилади. 
Бу фарқни унинг мазмунидан аниқлаш мумкин. Солиқ давлат бюджетига максимал даромад 
тўплаш эмас, биринчи навбатда маълум ижтимоий сиёсатини амалга ошириш учун қаратилган. 
Шу нуқтаи назардан бу солиқ етарли даражада самарали ҳисобланади. Агар уни давлат 
бюджетидаги улуши бошқа давлатларга нисбатан паст бўлсада, унинг билвосита мамлакатни 
фаровонлигини кўтаришдаги роли катта. 
Бу солиқ жуда мураккаб, ўзига хос хусусиятларга эга. Солиқ француз жамоаси, сиёсати ва 
аҳолиси билан чамбарчас боғланиб кетган, шунинг учун уни унификация қилиш ҳар томонлама 
ўйлаб иш тутишни талаб қилади.