Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
Бухгалтерия ҳисоби счѐтларини давлат томонидан
тартибга солишнинг аҳамияти 
 
1. Бухгалтерия ҳисоби предмети ва уни ташкил қилувчи 
объектларнинг мазмун ва моҳиятини барча корхоналарда яхлит, яъни 
бир хил талқин этилишини таъминлайди. 
2. Республикамизда бухгалтерия ҳисоби тўғрисида қонуннинг 
барча корхоналарда яхлит тарзда жорий этилишини таъминлайди. 
3. Бухгалтерия ҳисоби маълумотларини қайд этиш, гуруҳлаш, 
жамлаш тартиби ва технологиясининг бир хил тарзда жорий этилишини 
таъминлайди 
4. Ҳисобот шакллари ва уларнинг тўлғазилишининг ҳамма учун 
бир хил тартибда амалга оширилишини таъминлайди. 
5. Счѐтларнинг бевосита баланс ва ҳисоботнинг аниқ моддалари 
билан узвий боғлиқлигини ҳамда уларнинг реаллигини таъминлайди. 
6. Счѐтларнинг 
тартиб 
рақами 
ва 
номларини 
барча 
фойдаланувчилар учун бир хилликда фойдаланиш имконини беради. 
7. Бухгалтерия ҳисоби бўйича кадрларни универсал тарзда, яъни 
кенг тармоқ ва соҳалар учун тайѐрлаш имконини беради.
 
2.БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ СЧЁТЛАРИ РЕЖАСИНИНГ 
ТУРЛАРИ 
 
Республикамизда учта турдаги счѐтлар режаси амал қилади.
№ 
Счѐтлар режасининг номи 
1 
Хўжалик юритувчи субъектлар молиявий хўжалик фаолияти бухгалтерия 
ҳисоби счѐтлар режаси ва уни қўллаш бўйича йўриқнома (21-сон БҲМС) 
2 
Банклар ва кредит уюшмалари молиявий хўжалик фаолияти бухгалтерия 
ҳисоби счѐтлар режаси 
3 
Бюджет ташкилотлари молиявий хўжалик фаолияти бухгалтерия ҳисоби 
счѐтлар режаси 

---

Ушбу счѐтлар режалари бир томондан бир-бирига ўхшаш 
жиҳатларга эга. Бундай ўхшаш жиҳатлар бўлиб қуйидагилар 
ҳисобланади: 
1. Мақсади бўйича барча счѐтлар режаси ҳисоб маълумотларини 
ягона пул бирлигида ифода этувчи счѐтларни олади. 
2. Барча счѐтлар режаси корхона ва ташкилотларда ҳисоб 
объектларини акс эттиришга мўлжалланган счѐтларни ўз ичига олади. 
3. Барча счѐтлар режаларида счѐтлар актив ва пассив, контр-актив 
ва контр-пассив, доимий ва вақтинчалик, баланс ва балансдан ташқари 
счѐтларга бўлинади. 
4. Ҳисоб объектлари мазмун ва моҳияти бир хил бўлганлиги учун 
кўпчилик счѐтларнинг номлари бир-бирига ўхшаш бўлади. 
Шуинг билан бирга юқоридаги учта счѐтлар режаси бир-биридан 
фойдаланувчи субъектлари, бу субъектларнинг мақсадлари, тартиб 
рақамлари, разрядлари, номлари ва бошқа жиҳатлари билан фарқ 
қилади.