Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

0840 «Асосий подани шакллантириш» счѐти ишчи ва маҳсулдор 
ҳайвонлари мавжуд хўжаликларда ишлатилади. Ушбу счѐтнинг 
дебетида ўстиришдаги ва боқувдаги ҳайвонларни асосий ишчи ва 
наслдор ҳайвонларга ўтказишга кетган капитал инвестициялар, 
шунингдек ишчи ва маҳсулдор ҳайвонларни сотиб олишга доир капитал 
инвестициялар, бепул олинган ишчи ва наслдор ҳайвонларни ташиб 
келтириш харажатлари жамланади.  
0890 «Бошқа капитал қўйилмалар» счѐтида юқоридаги счѐтларга 
киритилмаган капитал инвестициялар, жумладан асосий воситаларни 
кенгайтиришга, реконструкция ва модернизациясига сарфланган 
капитал қўйилмалар ҳисобга олинади.
11 МАЪРУЗА. АСОСИЙ ВОСИТАЛАР ВА НОМОДДИЙ 
АКТИВЛАР ХИСОБИ 
 
Маъруза режаси 
 

---

1.Асосий воситаларнинг моҳияти, таснифи, баҳоланиши ва улар 
ҳисобининг
вазифалари
2.Асосий воситалар ҳаракатининг ҳисоби
3.Асосий воситаларни эскириши ва таъмирланишининг ҳисоби 
4.Асосий воситалар бўйича лизинг (ижарар) операцияларининг 
ҳисоби 
5.Асосий воситаларни инвентаризация қилиш ва уни 
натижаларининг ҳисоби 
 
 
1. Асосий воситаларнинг моҳияти, таснифи, баҳоланиши ва 
улар ҳисобининг вазифалари 
 
Асосий воситалар - бу корхоналар томонидан хўжалик 
фаолиятини юритишда узоқ муддат давомида маҳсулотларни ишлаб 
чиқариш, ишларни бажариш ѐки хизматларни кўрсатиш, шунингдек 
маъмурий ва ижтимоий –маданий функцияларни бажариш учун
ишлатиладиган моддий активлар (БҲМС № 5, 3а-банд). 
БҲМС № 5 га мувофик (6-банд) моддий активларни асосий 
воситалар сифатида тан олиш учун улар юқоридаги таърифда 
келтирилган мезонлардан ташқари яна қўйидаги шартларга ҳам жавоб 
бериши лозим: 

Хизмат муддати даврида корхонага даромад келтириш 
кафиллигини мавжудлиги. 

Қийматини аниқ белгилашни мумкинлиги. 
Моддий активларни асосий воситалар таркибига киритишда уларни 
фойдали хизмат муддатини белгилаш муҳим рол ўйнайди.