Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
5 МАЪРУЗА. ХУЖЖАТЛАШТИРИШ ВА ИНВЕНТАРИЗАЦИЯ 
 
Маъруза режаси: 
1. Хўжалик жараѐнлари ва муомалаларини ҳужжатлаштиришнинг 
заруриятлари ва аҳамияти 
2. Бухгалтерия ҳисобида қўлланиладиган ҳужжатларнинг таснифи, 
тавсифи ва уларга қўйиладиган талаблар 
3. Корхоналарда ҳужжатлар айланишини ташкил қилиш 
4. Инвентаризация 
1. ХЎЖАЛИК ЖАРАЁНЛАРИ ВА МУОМАЛАЛАРИНИ 
ҲУЖЖАТЛАШТИРИШНИНГ ЗАРУРАТИ ВА АҲАМИЯТИ 
Бухгалтерия ҳисобининг бошқа ҳисоб турларидан яна битта фарқли 
хусусияти шундаки, унда акс эттирилган хўжалик операциялари қатъий 
хужжатлаштирилган бўлади, яъни ҳисобда акс эттирилган маълумотлар 
хужжатли асосга эга бўлади. Бу ўз навбатида бухгалтерия ҳисоби 
маълумотларини муҳимлилигини, ишонарлилигини, юридик кучга эга 
эканлигини таъминлайди. Шунинг учун ҳам хужжатлаштириш 
бухгалтерия ҳисобининг муҳим усули ҳисобланади.
Ҳужжатлаштириш – бу хўжалик операцияларини маълум бир 
ҳужжатлар билан расмийлаштириш усули. 
Ҳужжат – бу ҳўжалик операцияларини ҳақиқатда юз берганлигига 
гувоҳ берувчи ѐки уларни келгусида юз беришига асос бўлувчи ѐзма 
гувоҳнома. 
Масалан, 
товар-моддий 
бойликларни 
ҳақиқатда 
сотилганлиги ѐки олинганлигига счет-фактуралар, пулни кассага 
олинганлигига кирим касса ордери гувоҳ ҳисобланади. Бошқа бир 
ҳужжатлар хўжалик операцияларини келгусида юз беришига асос 
бўлади, масалан берилган ишончнома шу шахс томонидан бошқа 
корхонадан товар-моддий бойликларни қабул қилиб олишига, чек эса 
кассирга пулни банкдан нақд олишга ҳуқуқ беради.