Ta’lim vazirligi o. Y u. R a s h I d o V, I. I. A L i m o V

iabi  deb  ushbu  m am lakatda  pul  birligi  qilib  qabul  etilgan  va  boshqa 
barcha  tovarlarning  narxlarini  o ‘lchash  uchun  xizmat  qiladigan  pullik 
m etallning  vazni  m iqdoriga  aytiladi.
O ltinning  m u o m alad a  b o ‘lgan  sharoitida  narxlarning  masshtabi 
oltinning  m uayyan  m iqdoriga  tenglashtirilgan  pul  birligining  belgila-

---

nishini  nazarda tutardi.  XX asrda pullarning xaridchilik qobiliyatining 
pasayishi  kuzatildiki,  bu  pul  birligidagi  oltinning  kamayganligida  o ‘z 
ifodasini topdi.  Masalan,  1900-yilda AQSH  dollari  1,50463  g ram m ga, 
1934-yilda  —  0,888671  grammga,  1973-  yilda  —  0,736 g ram m g a  teng 
b o i d i .  Rossiyada  moliya  vaziri  S.Yu.  Vittening  (1895— 1897-yillar) 
islohoti  b o ‘yicha  rublning  tarkibidagi  oltin  0,774234  g ra m m   qilib 
belgilandi.  1950  yilda  bunday  tarkib  0,222169  g ram m n i,  1961 -yilda 
esa  (narxlar  masshtabi  o ‘zgarishi  bilan)  —  0,987412  gram m   b o i d i .
1976—1978-yillarda joriy qilingan Yamayka valuta tizimi  oltinning 
rasm iy  narxini  va  X alqaro  valu ta  fondiga  (X V F ga)  a ’zo   b o i g a n  
mam lakatlar pul birliklarining oltin tarkibini bekor qildi.  Hozirgi vaqtda 
bu  mamlakatlardagi  narxlarning  rasmiy  masshtabi  tovarlar  qiymatini 
narx vositasida solishtirish  y o i i   bilan  bozorda  ayirboshlash ja ra y o n id a  
stixiyali  tarzda  shakllantiriladi.  Rossiyada  ham   1992-yildan  boshlab 
rubl  bilan  oltinning  rasmiy  o ‘zaro  nisbati  nazarda  tutilm agan.