Таълим вазирлиги Гулистон давлат университети


Автоматик қурилмалар шу жараёнда қуйидагича функцияларни бажаради. А)



Download 1,76 Mb.
bet78/80
Sana02.07.2022
Hajmi1,76 Mb.
#730211
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   80
Bog'liq
portal.guldu.uz-Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришини механизациялаштириш

Автоматик қурилмалар шу жараёнда қуйидагича функцияларни
бажаради.
А)
автоматик сигнализацияси нонормал ва авария технологик ўлчамларини ўзгартнриишни хизмат қилувчи ходимларга етказиш (товуш, чироқ)
В) автоматик ҳимоялаш-технологик қурилмаларни нонормал иш режимларидан ҳимоялаш учун хизмат қилади (ҳимоялаш аппаратлар иш механизмларини автоматик равишда ишдан узади).
С) Блокировка қилиш-айрим механизмлар, қурилма ва элементларни ўзаро қўшиш.
Д) автомаитик бошқариш-одамнинг иштирокисиз техник воситалар объектларини бошқариш ёки автоматик созлаш, ростлаш, бирорта технологик ўлчамларии назорат қилиш.
2. Ҳар қандай автоматика тизими ўзаро боғланган алоҳида элементлардан иборат. Автоматика тизимини бир қисми автоматика элементи деб аталади. Сезгир злементлар-датчиклар, ўзгарткичлар, таққослаш элементлари, кучайтиришлар, ижроия механизмларинииг элементлари, ростлаш объектлари корректловчи элементлар ва созлаш элементларидан иборат. қўшимча равишда команда аппаратлар, ҳимоя аппаратлари ва назорат ўлчаш асбоблари ишлатилиши мумкин.
3. Ростланувчи миқдорнинг барқарор қийматидан оғишини ўлчайдиган ҳар қандай автоматик ростлаш тизимида ўлчаш органи бўлади. Ўлчаш органи оғишининг фақат қиймати ва ишорасигина ўлчаб қолмай, балки шу оғишнинг кейинчалик автоматик ростлашни тизимида фойдаланиш учун қулай кўринишга ҳам келтиради. Электрик миқдорларни ўлчаш бошқалардан нисбатан осон. Шунинг учун кўпчилик ҳолларда ноэлектрик миқдорини чиқишидаги электрик миқдорга ўзгартиради. Бундай ўлчаш органлари датчиклар деб датчиклар, бириичидан, ўлчанадиган миқдорнинг номи бўйича, иккинчидан, ўлчаш органининг сигнали қандай параметрга ўзгартирилишига қараб таснифланади. Реостатли датчиклар автоматика тизимларида турли куч, момент, чизиқли ва бурчагий қўшишлар ва бошқа ростланувчи миқдорларни ўлчаш учун кўмирли, потенциометрик, тензометрик ва контактли датчиклар ишлатилади.
Индуктив датчиклар ишлаш принципи пўлат якор силжиганда ғалтакнинг индуктив қаршилигининг оддийлиги ва пухталиги, чиқишдаги қувватнинг катталиги ва ҳаракатчан контактларнинг йўқлиги туфайли босимни ўлчаш ва ростлаш, турли суюқликлар ва газлар сарфини ўлчашда кенг кўламда ишлатилмоқда.
Сиғимли датчиклар-конденсаторнинг сиғими электродларнинг шаклига ва геометрик ўлчамларига, диэлектрик киритувчанликка қопламалари орасидаги масофага боғлиқ.
Ўлчанадиган ноэлектрик миқдор бевосита конденсаторнинг юқорида айтилган параметрларидан бири ҳам бўлиши ва ўзгариб, конденсаторнинг сиғимини ўзгартириши мумкин.
Фотоэлектрик узгартгичлар- ноэлектрик миқдорларни ўлчаш учун фотоэлектрик ўзгартгичлар фотоэлементлар кенг кўламда ишлатилади, уларни ишлаш принципи фотоэлектрик эффектга асосланган.
Ҳарорат датчиклари қиздирилган жисм ёки бошқа бирор
муҳит ҳароратини турли асбоблар билан ўлчаш мумкин. Амалда
контактли термометрлар, қаршилик термометрлар, термопаралар, ярим
ўтказгичли термо-қаршиликлар, термостатлар, биметал терморостлагичлар ва бошқалар кенг кўламда ишлатилмоқда (сўзлаб бериш керак).
Бирорта соддалаштирилган автоматик бошқариш схемасини тузилиши ва ишлашини сўзлаб бериш керак. (Масалан, ҳаво хароратини автоматик ростлаш электрик схемаси, минорали ёки минорасиз сув насос станцияларини автоматик бошкариш электрик схемалари).
4. Қишлоқ хўжалик ишлаб чиқариш жараёнларининг автоматлаштириш қишлоқ хўжалигини электрлаштириш соҳасида самарали йўналишлардан биридир. қишлоқ хўжалик ишлаб чиқаришини автоматлаштиришни қуйидаги ҳолларда самаради деб ҳисоблаш мумкнн: меҳнат унумдорлиги ошади ва бевосита ҳаражатлар меҳнати енгиллашади ва капитал ҳаражатлар камаяди. Автоматлаштиришнинг самарадорлигини билдирувчи асосий энг муҳим техника иқтисодий кўрсаткичларга қуйидагилар: ҳаражатни қоплаш муддати, рентабеллик, қўл меҳнати сарфини камайтириш, техологияни ошириш керак.
1) Автоматлаштиришга кетган улгуржи харажатларни қоплаш муддати:

Download 1,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish