Ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

7



Mavzu: Falsafiy bilimlarning jamiyat taraqqiyoti va inson matnaviy Kamolotiga

tatsiri.

1. 
   Falsafa tushunchasining mohiyati, mazmuni.
   
2. 
   Falsafiy qarashlar va tizimi.
   
3. 
   Falsafaning boshqa fanlar tizimidagi o’rni.
   
4. 
   Falsafa rivojlanishning ilmiy bilimlar, KonKret sharoitlar va davrlar, turli
   

g’oyalar va mafKuralar bilan bog’liqligi.

5. 
   Falsafaning ontologiK, gnoseologiK, aKsiologiK, tarbiyaviy vazifalari.
   
6. 
   Falsafiy bilimlar shaKllanishi va rivojlanishining umuminsoniy, milliy
   

jihatlari.

Dars o’tKazish metodiKasi: aqliy hujum

iKKinchi bo’lim: Falsafa tarixi va tarix falsafasi

Qadimgi SHarq va antiK dunyo falsafasi. MarKaziy Osiyo falsafasi. O’rta asr va yangi davr g’arb falsafasi. Hozirgi zamon jahon falsafasi..

Qadimgi SHarq va AntiK dunyo falsafasi. SHarq-jahon sivilizasiyasining marKazlaridan biri. Qadimiy SHarq, Misr va Bobildagi falsafiy fiKrlar. Iudaizm dini va falsafiy taulimoti. Hind falsafasi: vedalar va upanishadalar, jaynizm, hinduizm va buddizm. Qadimgi Xitoy falsafasi: Konfusiy va Lao Szi, KonfusiyliK va daosizm g’oyalari. AntiK dunyo falsafasi. AntiK dunyo va YUnoniston falsafasining KlassiK davri. Milet va Eley maKtablari. GeraKlit, Pifagor va pifagorchilar.

MarKaziy Osiyodagi falsafiy fiKrlar uning jahon madaniyatida tutgan o’rni. MarKaziy Osiyodagi eng qadimgi falsafiy qarashlar. Qadimgi Xorazm, Sug’diyona, Afrosiyob, SHosh madaniyati, uning milliy istiqlol mafKurasi shaKllanishidagi ahamiyati.

Imom al-Buxoriy va Imom at-Termiziy buyuK hadisshunos olimlar. «Al jomen as-sahih» asari, Imom ul-Anzam Abu Hanifa, imom Motrudiy va Burhoniddin al-Marg’inoniy qarashlari.

IIk o’rta asrlardagi vatanimiz mdaniyatining sharq va jahon sivilizasiyasiga tansirini o’rganish muammolari. «Alloh qalbimizda, yuragimizda» tamoyili va ilK o’rta asrlardagi diniy fiKrlarni falsafiy o’rganishning hozirgi davrdagi ahamiyati.

Jahon sivilizasiyasining bir butunligi va rang-barangligi. Ilm-fanda ilK dunyoqarash va madaniyat shaKllanishining mintaqa va hududlarga bog’liqligi muammosi. Evropasentrizm va Osiyosentrizm nazariyalari, ularning mohiyati, g’oyaviy tamoyillari va mafKuraviy maqsad-muddaolari. Falsafa taraqqiyotini davrlarga va hududlarga bo’lishning nisbiyligi va ahamiyati.

Hozirgi zamon falsafasidagi vorisliK va yangilanish. Pozitivizm falsafasi. EKzistensializm falsafasi.

Manruza rejasi: (2 soat)

1. 
   Jahon sivilizasiyasining bir butunligi va rang-barangligi.
   

8

2. 
   Qadimgi SHarq va AntiK dunyo falsafasi. SHarq-jahon sivilizasiyasining mar^azlaridan biri.
   
3. 
   MarKaziy Osiyodagi falsafiy fiKrlar. Uning jahon madaniyatida tutgan o’rni. Seminar rejasi: birinchi mashg’ulot (2 soat)
   

1. 
   Ilm-fanda ilK dunyoqarash va madaniyat shaKllanishining mintaqa va hududlarga bog’liqligi muammosi. (Evroposentrizm va Osiyosentrizm nazariyalari). Qadimgi Hind va Xitoy falsafasi.
   
2. 
   Qadimgi SHarq, Misr va Bobil, AntiK dunyo va YUnoniston falsafasi.
   
3. 
   MarKaziy Osiyodagi eng qadimgi falsafiy qarashlar.
   

Seminar rejasi: iKKinchi mashg’ulot (2 soat)

1. 
   O’rta asr va YAngi davr G’arb falsafasining o’ziga xos xususiyatlari.
   
2. 
   X1U asr oxiridagi XX asr boshidagi UzbeKistondagi ijtimoiy-falsafiy tafaKKur
   
3. 
   Hozirgi zamon falsafasining asosiy muammolari.
   

Mustaqil tanlim rejasi: (4 soat)

Mavzu: SHarq va g’arb falsafasining umumiy va o’ziga xos xususiyatlari.

1. 
   Evropasentrizm va Osiyosentrizm nazariyalari, ularning mohiyati.
   
2. 
   I1k falsafiy bilimlar.
   
3. 
   Eng qadimgi falsafa va uning sodda tanlimotlari.
   
4. 
   AntiK dunyo falsafasi.
   
5. 
   Milet va Eley maKtablari.
   
6. 
   Sofistlar falsafasi.
   
7. 
   Suqrot va Platon falsafasi.
   
8. 
   MarKaziy Osiyoda tasavvuf va uning yo’nalishlari.
   
9. 
   Mo’g’ul bosqini arafasidagi g’oyaviy va mafKuraviy beqarorliK.
   
10. 
    Amir Temur va temuriylar davlati, uning ijtimoiy-siyosiy hayoti.
    
11. 
    Milliy g’oya va mafKuraning falsafiy asoslari.
    
12. 
    MustaqilliK falsafasi.
    
13. 
    I.A.Karimov asarlarining falsafaga yangicha yondoshuvdagi o’rni va ahamiyati