Ta’lim tog’risida

2. Video-audio uskunalar diapozitiv, kinofragment, televizion namoyishlar, stereofilm, slaydlar, diafilm, kinofilm, diaskop, kadroproektor, kodoskop, diaproektor, videomagnitafon, magnitafon, mikrofon, radiopriemnik, magnitafon-informator, maslaxat-televizion majmuasi, ko’rsatish pulti, filmoproektor, stereoproektor, videomagnitafon, televizion namoyish qurilmasi, diktafon, radiomikrofon, displey, lazer ko’rsatkich, yorug’likni sozlovchi elektrorazetka
3. Kompyuter va multimediali vositalar bosma o’quv qo’llanmalari, kompyuter ta'limi, audio dasturlari, video dasturlari, bosma o’quv metodik materiallar, elektron ko’rinishdagi o’quv metodik, qo’llanmalar, radio, retranslyatsion tarmoq, audioyozuvlar, audiokonferentsiya, ovozli pochta, qayta aloqani ta'minlovchi televidenie, asta-sekin skanerdan o’tkazuvchi televidenie, televizion videokonferentsiya, videotelefon, magnit lentalarida qayd etiluvchi video yozuvlar, an'anaviy pochta, elektron e'lonlar doskasi, dasturiy ta'minot vositalari

Didaktikaning asosiy kategoriyalari
Javob: dars, bilim olish, ta’lim, bilim, ko’nikma, malaka, ta’lim maqsadi, ta’lim mazmuni, ta’lim jarayoni, ta’lim jarayonini tashkil etish, ta’lim turlari, shakllari, metodlari va vositalari, ta’lim natijasi. So’nggi paytlarda asosiy didaktik kategoriyalar sirasiga ta’limning didaktik tizimi va ta’lim texnologiyasi kabi tushunchalarni ham kiritish taklifi ilgari surilmoqda.

Didaktikaning baxs doirasi
Javob:

Didaktika predmeti maqsadi va vazifazifalari
Javob: dars o’tish (o’qituvchi faoliyati) va bilim olish (o’quvchining o’rganish faoliyati)ning o’zaro bog`liqligi va aloqadorligi hjsoblanadi. Didaktikaning vazifalari quyidagilardan iborat:
1.ta’lim jarayonlari va ularni amalga oshirish shartlarini ta`riflash va tushuntirish;
2.teplim jarayonini yanada mukammal tashkil etish, ya`ni, ta’lim tizimlari va texnologiyalarini ishlab chiqish;
3.ta’lim jarayon uchun xos bo’lgan umumiy qonuniyatlarni aniqlash, omillarini tajilil qilish va ta`riflash.

Ta'limni tashkil etish shakllari.
Javob: 1. tushuntiruvchi-namoyish etuvchi ta’lim (u an’anaviy yoki axborot beruvchi ta’lim ham deb ataladi); 2.muammoli o’qitish; 3.- dasturlashtirilgan ta’lim yoki komputerli o’qitish

Dars turlari
Javob: Zamonaviy didaktikada darsning quyidagi turlari ajratib ko’rsatilgan;

• 
  aralash darslar;
  
• 
  yangi ma`lumotlar, aniq hodisalar bilan tanishish bo’yicha yoki umumlashtirishlarni anglab yetish va o’zlashtirish maqsadiga ega darslar;
  
• 
  bilimlarini mustahkamlash va takrorlash darslari;
  
• 
  o’rganilganlarni umumlashtirish va tizimlashtirish asosiy maqsadiga ega darslar;
  
• 
  malaka va ko’nikmalarni ishlab chiqish va mustahkamlash darslari;
  
• 
  bilimlarni tekshirish va tekshirish ishlarini o’rganish darsi;
  
• 
  o’z tuzilishi bo’yicha oddiy bo’lgan, ya`ni bitta asosiy didaktik maqsadga ega bo’lgan dars turlari (o’rta va katta sinflarda qo’llash uchun mos keladi).
  

16. 
    Illyustrativ ta' lim turining mazmun-mohiyati qanday didaktik asoslarga tayanadi?
    Javob:
    
17. 
    Ta'lim metodlarini tasniflang.
    Javob: o'qitishning og'zaki, amaliy, ko'rgazmali, evristik, reproduktiv, induktiv, deduktiv, rag'batlantirish va tanbeh berish, nazorat va o'z-o'zini nazorat qilish metodlari
    
18. 
    «Didaktika»ni zamonaviy ta'lim texnologiyalari negizida takomillashtirish qanday hal etiladi?
    Javob:
    
19. 
    Zamonaviy ta'lim vositalaridan samarali foydalanishdagi ta'limiy afzalliklarni sanab bering.
    Javob
    
20. 
    Sharq mutafakkirlarining ta'lim metodlari haqidagi fikrlarining qaysilaridan hozirda ham samarali foydalanilganligini asoslab bering.
    

Javob: Abu Nasr Forobiy ta'limda barcha fanlarning nazariy asoslari o'rganilsa, tarbiyada ma'naviy-axloqiy qoidalar, odob me'yorlari o'rganiladi, kasb-hunarga oid malakalar hosil qilinadi, deb o'qtiradi. Bular tarbiyachilar va murabbiylar tomonidan turli metodlar yordamida amalga oshiriladi. Forobiy ta'lim-tarbiya ishlarini nazariy yo'l bilan amalga oshi-rishga ko'proq e'tibor beradi. Shuning bilan birga u ta'lim-tarbiyada rag'batlantirish, odatlantirish va vaqti kelganda majbur etish metodla-ridan foydalanish g'oyalarini ham ilgari surgan. Abu Ali ibn Sino ta'lim oluvchilarni jamoa qilib o'qitishni ta'kidlaydi. U ta'lim oluvchilarni o'qitishda ularni birdaniga kitob bilan band qilib qo'ymaslik kerak, deb o'qtiradi. Shuningdek, olimning fikricha, olib boriladigan o'quv mashg'ulotlarning mazmun-mohiyati ta'lim oluvchilarning yosh xususiyatlariga ham mos kelishi va unda turli xil ta'lim metodlari va shakllaridan foydalanish zarur

21. 
    Ta'lim berishda ta 'lim oluvchilarning yosh xususiyatlariga nima uchun e'tibor beramiz va bu ularning intellektual salohiyatini yuksalib borishidagi ahamiyati bormi? Agar bo'lsa, aniq dalillar asosida bayon qilib bering.
    

Javob:

22. 
    O'quvchilar bilimini tashhis qilish didaktik tushuncha sifatida
    Javob:
    
23. 
    Ta'lim olganlikni nazorat qilish va tashxislash tamoyillari
    Javob: Xolislilik(obyektivlik), tizimlilik(sistemalilik) va ko’rgazmalilik(oshkoralik)
    
24. 
    Nazoratning diagnostik funksiyasi.
    Javob: O’quvchidan olingan natijalarni DTSga solishtirish
    
25. 
    Nazoratning ta'lim funksiyasi.
    Javob: o’quvchilarning bilimini tekshirishda aniq ko’rinadi. Yangi mavzuni mustahkamlash jarayonida yoki uy vazifalarini tekshirishda o’quvchilarning o’tilgan mavzuni takrorlashga, ular uchun tushunarsiz bo’lgan ma`lumotlarni bilib olishlariga imkon tug`iladi.
    
26. 
    Nazoratning tarbiyaviy funksiyasi.
    Javob: o’quvchilar tekshirishga tayyor bo’lish uchun darslarni o’z vaqtida tayyorlaydilar, bo’sh vaqtlaridan unumli foydalanishga harakat qiladilar, intizomga o’rganadilar.
    
27. 
    Nazoratning baholash funksiyasi.
    Javob: Nazorat natijasida sifat o'zgarishlarining me'yori aniqlanadi..
    
28. 
    Ta 'lim mazmunini tavsiflovchi asoslar nimalardan iborat?
    Javob: davlat ta'lim standartlari(DTS), o'quv dasturlari. darslik va o'quv qo'llanmalarida
    
29. 
    Maktab texnik xodimlarini tanlashda ularning qaysi hususiyatlariga e'tibor beriladi
    Javob:
    
30. 
    Tarbiya jarayoni qonuniyatlari
    Javob: Tarbiya jarayonining qonuniyatlari
    1. Tarbiyaning ijtimoiy muhitning ob`ektiv va sub`ektiv olimlarga bog`liqligi.
    2. Tarbiyaning shaxs taraqikieti (rivojlanishi) bilan birligi uzaro aloqadorligi va bog`liqligi
    3. Faoliyat va sunosabat birligining shaqlda ijtimoiy ijobiy fazilatlarni shaqlantirish negizi va asosiy manbai ekanligi
    4. Tarbiyalanuvchilarning uzaro tarbiyaviy ta`siriga ega: ekanliklari, ularning uzro munosabatlari hamda faol faoliyatlari urtasidagi bog`lanishning
    
31. 
    Tarbiya jarayonining qoidalari.
    Javob: tarbiyaning ma’lum maqsadga yo’nalganligi, uning insonparvarlik va demokratiya, hayot bilan, mehnat bog’liqligi, tarbiyada ilmiy-madaniy va umuminsoniy qadriyatlarning ustuvorligi , tarbiyada o’quvchilarning yosh va shaxsiy xususiyatlarini hisobga olish, izchillik, tizimlilik, tarbiyaviy ta’sirlarning birligi va uzluksizligi qoidalari va boshqalar.
    
32. 
    Tarbiyaviy ishlarning izchilligi va muntazamliligi.
    Javoblar: Mustaqil O‘zbekistonimizning xalq ta’limi muassasalarida berilayotgan ta’lim va tarbiya uzluksiz (ya’ni bir-birini to‘ldiradi) o‘zaro bog‘liq. Har bir boshlang‘ich ta’lim o‘quv reja va dasturlari asosida keyingi ta’lim turlariga moslangan, shu sababli keyingi bosqichlar oldingilarining davomi sifatida faoliyatda bo‘ladi. Bu o‘z navbatida bir maktabdan ikkinchisiga, bir oliy o‘quv yurtidan ikkinchi oliy o‘quv yurtiga ko‘chib o‘tish imkoniyatini yaratadi. Ta’lim esa o‘quv yurtiga ko‘chib o‘tish imkoniyatini yaratadi. Ta’lim o‘quv rejasi va dasturi, Davlat ta’lim standartlari asosida tizimli, izchil faotiyatda bo‘ladi.
    
33. 
    Tarbiyada demokratiya qoidasini izohlang
    Javob: Buning mohiyati shundaki, bizdagi barcha xalq ta’limi tizimiga kiruvchi muassasalarda berilayotgan ta’lim va tarbiya insonlarni moddiy va ma’naviy kamolotini, aql-zakovatining o‘sishi, insoniy faoliyatining barq urishi va nihoyat, o‘zligini bilish va xaq-xuquqlari uchun kurashadigan chin vatanparvar bo‘lib yetishishlarini maqsad qilib qo‘yadi.
    
34. 
    Tarbiya vositalari
    Javob: matbuot, radio, televideniya, adabiyot va san’at asarlari, ko‘rgazmali tashviqot hamda targ‘ibot vositalari kiradi.
    
35. 
    Xalq pedagogikasining tarbiya metodlari
    Javob: 1. Tushuntirish (hikoya qilish, o’rgatish). 2. Mashqlantirish (odatlantirish, mashq qildirish). 3. Namuna (maslahat berish, uzr so’rash, yaxshiliklar haqida so’rash, o’rnak bo’lish). 4. Nasihat qilish, o’git (undash, ko’ndirish, iltimos qilish, yolvorish, tilak-istak bildirish, ma‘qullash, rahmat aytish, duo qilish, oq yo’l tilash va hokazolar). 5. Qoralash va jazo (ta‘kidlash, ta‘na, gina, tanbeh berish, majbur qilish, koyish, ayblash, uyaltirish, qo’rqitish, nafratlanish, ont-qasam ichirish, urish, kaltaklash va hokazolar).
    
36. 
    0'z-o'zini tarbiyalash metodlari
    
37. 
    Tarbiya metodlarini tasniflang
    
38. 
    Ijtimoiy dunyoqarashni shakllantirish.
    
39. 
    Iqtisodiy tarbiyaning mazmun-mohiyati va maqsad-vazifalari
    
40. 
    Ekologik tarbiyaning mazmun-mohiyati.
    
41. 
    Dunyoqarash tushunchasiga ta'rif bering
    
42. 
    Dunyoqarash turlarini tasniflang
    
43. 
    Diniy dunyoqarashning o'ziga xos xususiyatlari
    
44. 
    Falsafiy dunyoqarashning o'ziga xos xususiyatlari
    
45. 
    Fuqarolik tarbiyasining mazmuni, maqsad va vazifalari.
    
46. 
    Davlat ramzlari va ularga nisbatan hurmat hissini shaklantirsh
    
47. 
    Huquqiy ong va fuqarolik madaniyatining milliy mafkura bilan mushtarakligi.
    
48. 
    Estetik tarbiya uning maqsad va vazifalari
    
49. 
    O'quvchilarni estetik tarbiyalashning metod va vositalari
    
50. 
    Aqliy tarbiya tushunchasining mohiyati metod va vositalari
    

2.Pedagogika fani nima haqida bahs yuritadi? Javob: yosh avlod hamda kattalarni tarbiyalash haqida bahs yuritadi
5. Pedagogika fanining dolzarb muammolarini aytib bering.
6. Pedagogika fanining maqsadi va vazifalari nimadan iborat?
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17. Ta'lim metodlarini tasniflang.
18
19.
20.
21.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
31.
32.
33..
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51. Mehnat ta'limi bilan mehnat tarbiyasini farqi nimada?
52. Oilaning funktsiyalari
53. Farzand tarbiyasida bog'cha, maktab va jamoatchilik bilan hamkorligi
54. Oilaning reproduktiv funktsiyasi
55. Oilaning rekreativ funktsiyasi
56. Oilaning fletsitologik funktsiyasi
57. Oilaning regulyativ funktsiyasi
58. "Boshqaruv"(menejment) tushunchasining mohiyati
59. Ta'lim muassasasi boshqarish qoidalari
60. Ta'lim muassasasi boshqarish omillari
61. Maktab ish rejasining turlari
62. Maktabning metodik ishlari
63. Ta'lim muassasasi boshqaruvining demoqratizm qoidasi
64. Defektologiya fani, uning predmeti va dolzarb masalalari.
65. Sensor nuqsonli bolalar va ularning tarbiyasi
66.Oligofrenopedagogika fanining bahsi va undan foydalanish uslublari.
67. Nuqsoni bor bolalarni o'rganish, kelib chiqishini oldini olish, bartaraf etish yo'llari va usullari.
68. O'zbekistonda defektologiya fani rivojlanishi
69. Ruhiy sust rivojlangan bolalarni klinik-psixologik jihatdan turlari
70. Pedagogika tarixi fani maqsadi, vazifalari va mazmuni
71.Ijtimoiy pedagog va uning vazifalari
72. Eng qadimgi davrlardan VII asrgacha ta'lim-tarbiya va pedagogik fikrlarning rivojlanishi
73. Eng qadimgi yozma manbalarda ta'lim-tarbiya masalalarining yoritilishi
74.Ta'lim -tarbiya tarixini o'rganishda asosiy manbalarini tasniflang
75. Eng qadimgi yozma ma'rifiy yodgorliklar va turkiy xalqlar axloq-odob tizimining o'ziga xos an'anaviy xususiyatlari
76. «Ta'lim to'g'risida»gi Qonunning tarkibiy qismlari
77. Shaxsning psixofizologik rivojlanishi
78. Pedagogika fanlar tizmi
79. Jamoa va uning tarbiyaviy an'analari
80. Pedagogika fanining ilmiy tadqiqot metodlari
81. Jamoa va uning tarbiyaviy an'analari
82. Pedagogika fanining predmeti
83. Pedagogika tarixi fani vazifalari va mazmuni
84 Pedagogika tarixi fani maqsadi
85. Eng qadimgi madaniy boyliklarimizni o'rganishda asosiy manbalar
86. Yusuf Xos Hojibning Qutag' bilig asari nima uchun shuxrat topdi?
87. IX-XII asrlarda ta'limiy-axloqiy asarlarning paydo bo'lishi shart-sharoitlari.
88. Isoqxon Ibratning didaktik g'oyalari
89. Abduqodir Shakuriyning ta'limiy isloxotlari
90. O'qituvchiga nisbatan qo'yiladigan talablar haqida Adolf Distervegning fikrlari
91. Yoshlar ongiga milliy istiqlol g'oyasini qanday singdirish mumkin?
92. Arab istilochilarining Movarounnahrda Islom dini g'oyalarini yoyishda qanday usullardan foydalandilar?
93. Arab istilochilarining Movarounnahrga bo'lgan birinchi yurishi
94. VII asr boshlarida Islom g'oyasiga asoslangan Arab xalifaligi tashkil topishi
95. So'fiylik ta'limotining paydo bo'lishi
96.Pedagogik faoliyat bilan shug'ullanish huquqi va ma'naviy asoslari. O'qituvchilik kasbining ijtimoiy- tarixiy rivoji va jamiyatdagi o'rni
97.Yevropada dastlabki universitetlar hamda Akademiyalarning tashkil topishi va ulardagi ta'lim tizimi.
98. Qadimgi yunon faylasuflarining pedagogik qarashlarida qanday g'oyalari ilgari surilgan?

O’zbekiston Respublikasi “Ta’lim tog’risida” gi qonunning asosiy maqsadlari nimalardan iborat?
Javob: ta'lim tizimini isloh qilish, davlat va nodavlat ta'lim muassasalari hamda ta'lim va kadrlar tayyorlash sohasida, raqobat muhitini shakllantirish negizida ta'lim tizimini yagona o'quv, ilmiy-ishlab

1. 
   h.