Таълим психологияси

Ўқув фаолиятининг беш элементи мавжуд:

1. 
   Ўқув мотивлари
   
2. 
   Ўқув топшириқлари
   
3. 
   Ўқув ҳаракатлари
   
4. 
   Ўқитувчининг назорати
   

Ўқитувчининг баҳолаши
Д.Б.Элконининг таъкидлашича, ўқув фаолиятининг шакллантирилиши бу фаолият айрим кишилар бажарилишини аста-секинлик билан ўқувчининг ўзига ўқитувчининг иштирокисиз мустақил бажариш учун ўтказилишидир.
таълим жараёни алоҳида ташкил этиладиган ҳамда бошқариладиган фаолият бўлиб, у ўқувчиларнинг ўқув фаолиятларини ташкил этади ва уларни бошқаради.
Таълим жараёни беш элементдан иборат:
Таълимнинг мақсади-нима учун ўқитиш керак?
Таълимнинг мазмуни-нимага ўқитиш керак?
Таълимнинг методлари, усуллари ва педагогик мулоқот йўллари
Таълим берувчи
Ўқувчи
Таълим жараёнини ташкил этиш: идеал ва амалий фаолиятнинг у ёки бу турини муваффақиятли ташкил этиш учун зарур бўлган ташқи оламнинг муҳим аҳамиятли хоссалри хусусидаги ахборотнинг ўзлаштирилиши:
-фаолиятнинг анна шу барча турлари таркиб топган усуллари ва жараёнларининг ўзлаштирилишига;
-мақсадга мувофиқ келадиган усуллар ва жараёнларни тўғри танлаш ва фойдаланишга боғлиқ.
Таълим жараёнининг муваффақияти:
Мотиватсия.
Маълумот усуллари.
Малумотнинг тушунарлилиги.
Хотира
Маълумотни қўллаш.
Таълим ва таълим жараёнида болани ривожланиш муаммоси психологик марказий маслалардан биридир. Таълим ва ривожланиш муаммосига доир қатор назариялар ишлаб чиқилган бўлиб, улардан бири:
1. Ақлий ҳатти-ҳаракатлар, билимлар, малака ва кўникмаларни босқичма-босқич ривожлантириш назарияси (П.Я.Галперин).
П.Я.Галперин-назарияси бўйича билимларни ўзлаштириш жараёни олти босқични бошидан кечириб, улага:
1. Мотиватсия
2. Тушунтириш
3. Моддий формадаги хатти-ҳаркатларни бажариш.
4. Баланд овозда хатти-ҳаракатлар ва вазифаларни бажариш.
5. Бажариладиган хатти-ҳаракатларни ички режада овоз чиқармай бажариш.
6. Фаолиятни фикран бажариш киради.
Ушбу назарияда таълимнинг учта асосий турлари ажартилади:
-биринчи турда–хатти-ҳаракатларни ўзлаштириш хатолар билан кечади, берилаётган материал этарли даражада англанилмайди, таълим олувчи таълимнинг асл моҳиятини тушуниб этмайди;
-иккинчи турда-материални нисбатан дадил ва тўла тушунилиши ва материал билан боғлиқ тушунчаларни ажратилиши билан характерланади;
-учинчи тур-тез, самарадор, ва бехато хатти-ҳаракатларни ўзлаштирилишини таъминлаб беради.