Таълим психологияси

Abu Nosr Farobiyning “Masalalar mohiyati”, 

 Abu Rayhon Beruniyning “O’tmish yodgorliklari”, 

 Ibn Sinoning “Tib qonunlari” asarlari, 

 A.Navoiyning “Mahbub ul-qulub” va boshqa juda ko’p asarlar shular 

jumlasidandir.

 

Pedagogik  psixologiya-ta’lim  va  tarbiyaning  ta’siri  oqibatida  o’quvchilar 

psixikasida  sodir  bo’ladigan  o’zgarishlarni,  o’quv  materiallarining  o’quvchilar 

yosh  xususiyatlariga  mos  kelishini,  turli  ta’lim  metodlarining  psixologik 

jihatdan  samaradorligini,  darsliklar,o’quv  qurollari  va  maktab  ishlarining 

tartibiga nisbatan bo’lgan psixologik talablar kabi muammolarni ham pedagogik 

psixologiya o’rganadi. 

 

Pedagogik  psixologiya  ta’lim  va  tarbiya  jarayonining  tashkilotchisi 

bo’lgan-o’qituvchi  shaxsini,  uning  pedagogik  faoliyati  xususiyatlarini  ham 

o’rganadi. 

 

Umuman  sharq  va  G’arb  madaniyatida  ham  psixologik  –  pedagogik 

mazmundagi asarlar XVII-XVIII asrlarda diniy-axloqiy negizda yozilgan. XVIII 

asrga kelibgina ma’lum uslubga ega bo’lgan ilmiy fikrlar vujudga kela boshladi. 

Rus  sosial-demokratlari  A.N.Gersen,  N.G.Cherkishevskiy,  N.A.Dobrodyubov, 

V.G.Belenskiylarning  inson  kamoloti  to’g’risidagi  qarashlari  psixologiyaning 

rivojlanishiga  katta  hissa  qo’shdi.  I.M.Sechenov,  I.P.Pavlov  g’oyalariga 

asoslangan  Ribakov,  K.N.Kornshlov,  P.P.Blonskiy,  L.S.Vigotskiy  va  boshqa 

olimlar yosh psixologiyasi bo’yicha qimmatli tadqiqotlarni amalga oshirdilar.  

 

---

 

6 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Biogenetik  qonunni  F.  Myuller  va  E.  Gekkel  kashf  qilgan.  Bunday  qarashning  ko’zga 

ko’ringan vakillaridan  biri amerikalik psixolog S.Xolle (1844-1924) bo’lib, u Gekelning  biogenetik 

qonunini  psixologiyada  bevosita  ko’chiradi.  Bu  nazariyaga  ko’ra    ontogenezda  bola  o’z  psixik 

taraqqiyotida    filogenezni  insonning  tarixiy  rivojlanish  bosqichlarini  qisqargan  holda  boshdan 

kechiradi.