Ta’lim metodlari va vositalari. Ta’limni tashkil etish shakllari va turlari. R ej a

Ta’limni tashkil etish haqida tushuncha, uning xilma – xil turlari.
Dunyoda shunday ta’lim tizimi yuzaga kelganki, uning xilma – xil turlari mavjud bo‘lib, ularni ko‘pchilik “qo‘llabturuvchi, ta’minlovchi, yordamchi o‘qitish” deb ataydilar. U qanchalik xilma – xil bo‘lmasin, uning asosiy maqsadi odamni kundalik muammolarni hal etishga tayyorlashga asoslangan bo‘lib, shaxsning faoliyati va hayot tarzini qo‘llab turish uchun mo‘ljallangan.
Ayni vaqtda “Innovatsion” (yangilik kiritish) ta’limni tashkil etishga alohida e’tibor berilmoqda.
Innovatsion ta’lim – bu bo‘lajak mutaxassislarni joylarda ishlashga tayyorlovchi jarayon bo‘lib, u avval olgan bilimlar asosida ta’limni takomillashtirish va samarali yangicha yondashuv qilishdan iborat. Unda ta’lim – tarbiyada yangicha sifat ko‘rsatkichiga erishib, yuqori samaradorlikni qo‘lga kiritish amalga oshiriladi va ijodkorlikka yo‘naltiriladi hamda ta’lim texnologiyalarini yangicha sifat bosqichiga ko‘tarish, shuningdek, ta’lim – tarbiyada zamonaviy yondashuvlarni tashkil qilib borishni ta’minlaydi.
Innovatsion ta’limda zamon bilan hamnafas ta’lim texnologiyalarini yaratish bilan shug‘ullanishga doim imkoniyat yaratilib boriladi.
Innovatsion ta’lim o‘ziga xos ijobiy xususiyatlarga ega. Ular quyidagilardan iborat:

• 
  kadrlar tayyorlash tizimiga ilm – fanning uzviy ravishda kirib borishini ta’minlaydi. Bunda ilg‘or pedagogik texnologiyalarni yaratish va o‘zlashtirish yuzasidan maqsadli innovatsion loyihalarni shakllantirish va amalga oshirish yo‘li bilan ilm – fanning ta’lim amaliyoti bilan integratsiyani ta’minlash chora – tadbirlari ishlab chiqiladi;
  
• 
  ilg‘or pedagogik texnologiyalar va yangi axborot texnologiyalarini joriy etish uchun o‘rta umumta’lim, o‘rta maxsus, kasb – hunar ta’limi va oliy o‘quv yurtlarida eksperimental maydonchalar tashkil etish orqali ilmiy – tadqiqot natijalarini o‘quv – tarbiya jarayoniga o‘z vaqtida joriy etish mexanizmlarini ro‘yobga chiqarishga erishiladi;
  
• 
  ta’lim jarayonining istiqbolini oldindan ko‘ra bilish, ya’ni ta’lim beruvchining avvalgi va hozirgi tajribasi asosida o‘qitish emas, balki ta’lim oluvchini uzoq kelajakni mo‘ljallashga (istiqbolli reja tuzishga) o‘rgatishdan iborat bo‘lib, unda ta’lim oluvchi ijtimoiy hayot va kasbiy faoliyatda tashxislash, bashoratlash, modellashtirish va loyihalashtirishni amalga oshira olishi zarur;
  
• 
  ta’lim oluvchining hamkorlikda ta’lim olish va optimal qarorlarni qabul qilish (lokal va xususiydan tortib dunyoni, madaniyat, sivilizatsiya rivojlanishini hisobga olishdan global muammolarni hal etish)da faol ishtirok etishni ta’minlash.
  

Keyingi yillarda masofaviy ta’lim (lotincha distantia - masofa) uzluksiz ta’lim tizimida keng qo‘llanilmoqda.