Таълим йўналиши талабалар учун дарслик

ЧУСТ ПИЧОҚЧИЛИК МАКТАБИ
Чуст усталари ясаган пичоқлар бошка пичоқлардан кескин фарқ қилади. Пичоқнинг даста ҳамда тиғи узунроқ тиғининг учи ташқарига, дастасининг учи ичкарига томон қайрилган бўлади. Чуст шаҳарларида ҳали ҳам пичоқчилик ўз анъаналарини давом эттириб келмокда. Шарқона водийсида Чуст асосий пичоқ тайёрлаш ватани бўлиб, улар бошқа пичоқчилик мактабларидан мутлақо фарқ қилади. Чуст пичоқлари қатъийлиги, шаклининг соддалиги ҳамда сиқиқлиги билан машхур.
1932 йилда Чустда «Қизил куч» номли артель тузилди. Баъзи оғир қўл меҳнатлари станокларда бажариладиган бўлинди. Олдин усталар пичоқ тиғларини ясаш учун эски аррача ҳамда подшипниклардан фойдаланганлар. Пичоқ дасталари эса ҳайвон шохларидан ва ёғочлардан ясалган. 1949 йили Артель маиший хизмат кўрсатиш комбинати деб номланди.
ХИВА ПИЧОҚЧИЛИК МАКТАБИ
Хоразмдаги Хива шаҳарлари ҳали ҳам ўз анъаналарини давом эттириб келмоқда. Ҳозирда Хивалик усталаримизнинг XIX—XX асрларда ишлаган пичоқлари жумхуриятимизнинг турли музейларида доимий экспозицияга айланиб қолган. Бу пичоқчи усталарнинг ишларини кўрар эканмиз пичоқ шаклларининг нозиклиги, безакдорлиги ҳамда металлни мохирона қайта ишланганлигини кўрамиз. Улар пичоқларининг тиғи юзининг нозик ислимий нақшлар билан безатилганлигини, «қинбоғи» нинг металлдан ясалиб бадиий нақшлар билан безалганлигини кўрамиз.
Хива пичоқчилик мактабига катта хисса қўшган усталардан бири Отажон Мадраимов (1884—1916). У ўзининг ижодий меросини ўғли Мадраим Отажоновга қолдирган. Мадраим Отажонов жумхурият халқ амалий санъати усталари уюшмасида ишлаб ажойиб гулдор пичоқлар ишлаб халққа танилган. У Хива ҳунармандчилиги анъаналарини давом эттириб келмоқда.
Хива пичоқлари гулдор бўлиб қини ўймакор нақшли мис ҳамда жез қопламалар билан безатилган.
ШАҲРИХОН ПИЧОҚЧИЛИК МАКТАБИ
Шаҳрихон усталари қадимдан пичоқ ясаб келганлар. Улар ясаган пичоқлар кўпроқ суқма сопли, ихчам, ўткир дастали гулсиз ёки сийрак гулли бўлади.
ҚЎҚОН ПИЧОҚЧИЛИК МАКТАБИ
Қўқон усталарининг пичоқлари ҳам ўзига хос бўлиб, тиғи катта ҳамда қалин, сал узун, дастаси сарбастали бўлади. Уни усталаримиз Қўқон форма пичоқ деб ҳам юритадилар (192-расм).