Talabalari uchun darslik


  Erkak jins gomogametali  organizm



Download 6,24 Mb.
Pdf ko'rish
bet141/465
Sana31.12.2021
Hajmi6,24 Mb.
#221188
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   465
Bog'liq
Genetika (A.G'ofurov, S.Fayzullayev)

3.  Erkak jins gomogametali  organizm
A.  Chumchuq,  kaptar
B. Ayiq, yo‘lbars 
S.  Odam,  drozofila 
D.  Quyon, tulki
4.  Erkak jins geterogametali  organizjn
A.  Kaptar, qaldirg‘och
B.  Timsoh,  bo‘ri
5.  Odam,  drozofila
D. Chumchuq,  musicha
5.  Erkak va urgbchi organizmningo \zarofarqlanmaydigan xromosomalari 
qanday ataladi?
A.  Jinsiy xromosomalar
B.  Metasentrik
5.  Poliploidlar,  akrosentrik 
D.  Autosomalar
6.  Jinsni shakllanishida  qanday omillar rol o*ynaydi?
A.  Gonadalar
B.  Gormonlar
S.  Jinsiy xromosomalar 
D.  A-C
7.  Qaysi xromosoma  kasalliklarida jinsiy xromatin  mavjud?
A. Shershevskiy-Temer sindromida
B.  Klaynfelter sindromida 
S.  Daun sindromida
D.  Patau  sindromida
www.ziyouz.com kutubxonasi


7§.  Jins  bilan  birikkan  holda  belgilar  (genlar)  ning  irsiylanishi 
Tayanch tushunchalar: 
Jins bilan birikkan holda belgilaming irsiylanishi, 
gemizigota, kris-kross chatishtirish, jinsiy xromosomalar tarqalmagandagi 
belgilarning  irsiylanishi,  X  xromosoma  birikkan  holatdagi  irsiylanish, 
jins biian cheklangan va jinsga bog‘liq belgilar, jinsni erta bilishning genetik 
usuli.
l.Jinsga  birikkan  belgilar  (genlar)ning  irsiylanishi
Mendel  olib  borgan  tajribalar  chatishtirishda  qaysi  belgili  o‘simlikni 
urug‘chi,  qaysi  belgili  o‘simlikni  changchi  sifatida  olinishidan  qat’iy 
nazar  birinchi  avlodda  bir  xil  natija  ya’ni  donning  sariq  rangi  yashil 
rangi  ustidan,  gulning  qizil  rangi  oq  rangi  ustidan  dominantlik  qilishi 
aniqlangan.  Biroq  keyinchalik  ayrim  jinsli  organizmlami  chatishtirish 
bo‘yicha  o‘tkazilgan  tajribalar  ba’zi  holatlarda  belgilar  jinsga  birikkan 
holda  avloddan-avlodga  o‘tishini  ya’ni  to‘g‘ri  va  resiprok  chatishtirish 
har  xil  natija  berishini  ko‘rsatdi.  Shunga  binoan  ba’zi  genlar  jinsiy 
xromosomalarda joylashgan  boisa  кегак,  degan  taxmin  ilgari  surildi  va 
uning to‘g‘riligi  tajribalar asosida  isbotlab berildi.
T.Moigan va uning shogirdlari drozofila meva pashshasida ayrim genlar 
jinsga  birikkan  holatda  irsiylanishini  kashf  etdi.  Bu  hodisa  irsiyatning 
xromosoma nazariyasini 
yaratishda dastlabki poydevor boidi.
Morgan  tajribalarini  birida  drozofilaning  ko‘z  rangini  irsiylanishi 
o‘rganildi.  Ko‘zning qizil rangi dominant,  oq rangi esa retsessiv ekanligi 
maium boidi. Chatishtirish uchun olingan uig‘ochi qizil ko‘zli gomozigota 
drozofila genotipi Х^Х™+,  oq  ko‘zli erkakniki X^Yboiadi*.
Ularni  o‘zaro  chatishtirish  natijasida 
dagi  urg‘ochi  va  erkak 
drozofilalaming ko‘zi qizil boiadi. Bunga sabab, qizil rangni ifoda qiluvchi 
gen  urg‘ochi organizm jinsiy hujayralarida  erkak organizmdagi  ko‘zning 
oq rangini  ifodalovchi  genga  nisbatan  ikki  hissa  ko‘pligidir.  Mabodo  Ғ^ 
dagi  qizil  ko‘zli  urg‘ochi  va  erkak  drozofilalar  o‘zaro  chatishtirilsa,  F, 
dagi  urg‘ochi  drozofilalaming  hammasi  qizil  koczli,  lekin  ularning  25 
foizi  gomozigota,  25  foizi  geterozigota  holatda.  erkaklarining  ham  25 
foizi  qizil  ko‘zli,  25  foizi  oq ko‘zli boiadi.  Buni  tubandagicha tasvirlash 
mumkin. (24-rasm)

Download 6,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   465




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish