Talabalari uchun darslik

2.0dam   irsiyatini  o (rganish  metodlari
Odam  irsiyati  va  o ‘zgaruvchanligi  geneologik,  sitogenetik,  egizaklar, 
populyatsion,  ontogenetik,  biokimyoviy  va  boshqa  m etodlar  yordamida 
o ‘iganiladi.
Geneoiogik  —  shajara  metodini  dastlab  F.Galton joriy  etgan.  Ushbu 
metod  orqali  piru-badavlat,  ya’ni  bir  vaqtning  o ‘zida  bir  necha  avlodi 
mavjud  oilalaming  shajarasini  tuzish  va  unda  ota  yoki  onaning  ayrim 
belgi-xossalari,  k asalliklarini  avloddan-avlod da  n am oy on   bo  lishi 
o ‘rganiladi  (71-rasm ).  Bunda  bir  ota-onadan  tu g ‘ilgan  avlodlardagi 
qarindosh-urug‘  oilalardagi  odam lar soni  ko‘p bo‘hshi  shart.  T o‘plangan 
m aiu m o tlar  statistik jihatdan  tahlil  qilinadi.
- bir voshgacha nobud 
bo‘lgan
- o*lik tug‘ilgan
- tibbiy abort
- bola tashlash
- farzandsiz nikoh
-  tekshirilayotgan 
belgini tashuvchi 
(geterozigota)
-  majruh bola
-  tekshirilayotgan 
belgiga cga proband
71  -  rasm.  Shajara  tuzishda  ishlatiladigan  genetik  ramziy simvollar.
Tadqiqot  natijasida  olingan  natijalarga  asoslanib  qaysi  belgi-xossalar 
dom inant,  qaysUari  retsessiv,  qaysi  belgi-xossa  genlari  autosomalaiga, 
qaysi belgi-xossa genlari jinsiy xromosomalarga birikkan holda irsiylanishi 
aniqlanadi.  Retsessiv  belgi  va  xossalar  geterozigota  holatda  namoyon
O  
"