Talabalari uchun darslik

B.Mak-Klintok 
va 
G.Kreyton 
makkajo‘xori 
ustida  tadqiqot  ishlarini  olib  borish  mobaynida  IX  gomologik 
xromosomalar jufti morfologik va genetik jihatdan farq qiladigan formasini 
aniqlashdi.  Bu  formada  gomologik  xromosomalar juftining  biri  normal 
ko‘rinishda bo‘lib  donning oq rangda bo‘lishini belgilovchi  retsessiv gen
—  c  hamda  kraxmalsimon  endospermni  ifodalovchi  dominant  gen  wx* 
ga ega.  Gomologik xromosomaning boshqasi esa uzunroq bo‘lib,  bir elka 
qismi yo‘g‘onlashgan. Unda makkajo‘xori po‘stining qizil rangda bo‘lishiga 
ta’sir  etuvchi  gen  —  c^  hamda  endospermning  shamsimon  boiishini 
ta’minlovchi wx geni joylashgan. IX xromosoma jufti morfologik jihatdan 
farqlangan doni qizil, kraxmalsimon endospermali digeterozigota duragay 
IX  xromosomalari  normal  ko‘rinishda  bo‘lgan,  oq  donli  shamsimon 
endospermli makkajo‘xori bilan chatishtirilganda Fb ota-ona makkajo‘xori 
o‘simliklari  singari  oq  rangli  kraxmalsimon,  qizil  rangli  shamsimon 
makkajo‘xorilar bilan  bir  qatorda  po‘sti  qizil  kraxmalsimon  va  po‘sti  oq 
shamsimon  makkajo‘xorilar  olingan.  Po‘sti  qizil,  kraxmalsimon 
makkajo‘xorini  xromosomalari  mikroskop  ostida  ko‘rilganda  bitta 
xromosomasini bir uchi yo‘g‘onlashganligi ma’lum bo‘lgan. Oq shamsimon 
makkajo‘xorida esa IX gomologik xromosomaning bittasi uzun, ikkinchisi 
normal holatda bo‘lgan.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

с
wx
с
wx
qizil kraxmalsimon
wx|jwx
oq shamsimon
nokrossoverlar
krossoverlar
c 
c+T jc 
c | 
wx  wx+| 4wx  wx*
oq kraxmalsimon
qizil
kraxmalsimon
oq
shamsimon
32