Talabalari uchun darslik

ta’siri har xil boiadi. Gaplofazada barcha genlarning ta’sirini bilish
imkoniyati boiadi, chunki genlar toq holatda namoyon boiadilar. Shunga

---

ko‘ra ular ta’sirida paydo bo‘lgan irsiyat va irsiylanishni o ‘rganish mumkin.
Bakteriyalarda jinsiy jarayon gaplofaza holatda ro‘y beradi. Konyugatsiya
paytida bakteriyalar o ‘zaro ayrim genetik axborot ayirboshlashadi.
9.Meyoz bo‘linishning biologik ahamiyati
M eyoz b o ‘linish natijasida xromosomalar sonining kamayishi
kuzatiladi. Agar m eyoz b o ‘linish davomida xrom osom alar soni
kamaymaganda edi, har bir yangi avlodda urug‘lanish tufayli
xromosomalar soni tinmasdan ikki hissadan ortib boraverardi.
Meyoz b oiinish va gametalar hosil b oiish i davomida rivojlangan
gametalarda ota -o n a xrom osom alari aralashgan holda b o ia d i.
Xromosomalaming turli xil kombinatsiyalari hosil boiadi. Bundan tashqari
gomologik xromosomalaming kon’yugatsiyasi, ya’ni o ‘xshash qismlari
bilan ayirboshlanishi (krossingover) tufayli ham xromosomalarda irsiy
axborotning yangi to‘plami paydo boiadi. Ota—ona xromosomalarini
kombinatsiyalashuvi va ular orasidagi krossingover natijasida yangi tarkibli
xromosomalami hosil bo‘lishi organizmlarda irsiy o ‘zgaruvchanlikni
keltirib chiqaradi. Irsiy 
0
‘zgaruvchanlik organizmlar evolyutsiyasiga olib
keluvchi asosiy omillardan biri sanaladi. Ayrim holatlarda meyoz jarayonida
xromosomalaming gametalaiga tarqalishi teng bo‘lmasligi, 1-2 xromosoma
normadan ortiqcha, ikkinchisiga esa 1-2 xromosoma kam tarqalishi
mumkin. Ular monosomik va nullisomiklardir. Bunday holat organizm
rivojlanishining buzilishiga, xususan, odamlarda turli kasalliklarning kelib