Talabalari uchun darslik

Akala
va 
Kuk
navlarini o ‘zaro duragayiashdan 
L.V.Rumshevich 
g‘o ‘zaning mashhur 
108f
navini chiqarishga muvaffaq 
boigan.
Retsiprok duragaylash 
usuli oddiy duragaylashga o ‘xshasada, bir gal 
urug‘chi sifatida olingan o ‘simlik, ikkinchi gal changchi sifatida oiinadi. 
M asalan, urug‘chi o ‘sim hkni A, changchi o ‘sim likni B harfi bilan 
ifodalasak, u holda retsiprokduragaylashda AxB va BxA boiadi.B unday 
duragaylash qaysi o ‘simlik urug‘chi yoki changchi sifatida olinsa yaxshi 
natija berishi mumkinligini ya’ni qanday duragaylash kombinatsiyasi 
seleksiya amaliyoti uchun natijali b oiishini aniqlashga qaratUgan.
Takroriy duragaylash 
duragay formalarda urug‘chi yoki chan^ciii 
o £simlik belgi-xossalarini kuchaytirish uchun o ‘tkaziladi. U (AxB)xA yoki 
(AxB)xB ko‘rinishda boiadi. Bunday duragaylash duragay oiganizmlarda 
urug‘chi yoki changchi o‘simliklaming belgi-xossalarini kuchaytirish zarur 
b o ig an taqdirda qo‘llaniladi.
P og‘onaIi duragaylash 
usulida urug‘chi va changchi o ‘sim likni 
duragaylashdan olingan Fj boshqa nav yoki tur bilan chatishtiriladi. 
C hunonchi, [(AxB)xCJxD. Bu usul duragaylar bir qancha nav yoki 
turlarni belgi xossalarini duragaylarda mujassamlashtirish m aqsadida 
qoilaniladi.
K om binatsiyalararo duragaylash usulini tubandagicha ifodalash 
mumkin: (AxB)x(CxD). K o‘rinib turibdiki bunda ikki xil urug‘chi va 
changchi o ‘simliklardan hosil qilingan duragaylar o ‘zaro chatishtiriladi. 
Shunga ko‘ra ularni 
kombinatsiyalararo duragaylash 
deb ataladi. 
Kombinatsiyalararo duragaylash makkajo‘xori formalarini chatishtirishda 
keng qo‘Uaniladi.
Seleksiyada duragaylashning navlararo, geografik va sistematik uzoq 
formalarini duragaylash xillaridan foydalaniladi.

---