Talabalari uchun darslik

biologik. yuksak hayvonlarda esa yana etiologik omillar ta’sirida ro‘y
beradi. Geografik omillaiga populyatsiya tarqalgan hududlar orasida baland
togiami, katta daryolami, suv havzalarining paydo blishi kiradi. Ekologik
omillar deganda iqlim, tuproq, namlikning o ‘zgarishi tufayli tur
tarkibidagi turli populyatsiya orasida erkin chatishish boimasligi tushuniladi.
Masalan, dengizda yashab daryolarda urchiydigan baliqlarni alohida-
alohida populyatsiyalari b o iib , ular bir-biridan tanasi katta boiish i,
rangi, tuxum tashlash vaqti, uning miqdori, yoshi, jinsiy yetilish vaqti
bilan tafovut qiladi. Bunday tafovutlar muhit ta’sirida paydo boigan

---

modiflkatsion o ‘zgarishlar emas, balki irsiylanish oqibati hisoblanadi.
Alohidalanishning biologik omillariga meyoz b o‘linishning normal
bo£lmasligi oqibatida o £zaro chatishishga to£sqinlik qiluvchi kamomatli
gametalami hosil bo‘lishi, xromosoma abberatsiyalari, yadro-sitoplazmatik
nomuvofiqlik, letal mutatsiyalar va pushtsizlikni onib ketishi kabi holatlar
kiradi.
G) 
G enlar dreyfi. 
Har bir populyatsiya o ‘ziga xos gen allellariga ega.
Agar populyatsiya tarkibidagi individlar son jihatdan ko£p b o‘lsa,
dominant allel bilan retsessiv allel o £rtasida muvozanat uzoq vaqt
saqlanishi mumkin. Mabodo populyatsiya tarqalgan hududda favqulodda
hodisa-yong£inlar, yer qimirlashi, urushlar, epidemiya ro‘y berishi
natijasida ma’lum bir genotipni saqlanib qolishi, uning keyinchalik
populyatsiyada keng tarqalishi natijasida tor doiradagi genlar to‘plamini
vujudga kelishi 
genlar dreyfi 
deb ataladi.
Ayrim holatlarda genlar dreyfi populyatsiyadan tasodifan ajralgan kam