Talabalari uchun darslik

vg (vestigial)
geni qanotning nihoyatda kichik bo iishiga 
sababchidir. Mazkur gen bo‘yicha gomozigota drozofilalarda ushbu belgi 
past haroratda aniq ko‘zga tashlanadi. Harorat o ‘zgarishi bilan qanot 
kichikligi tu rli drozofilalarda tu rlic h a n am oyon b o ia d i. D em ak
ekspressiyanost — bu belgining har xil darajada fenotipda nam oyon 
bo‘lishidir.
Penetrantlik deganda bir xil genotipga ega organizmlarda gen ta'sirida 
ayrim belgining b a’zi organizmlarda rivojlanishi, boshqa organizmlarda 
rivojlanm ay q olishi tu sh u n ila d i. P e n e tra n tlik b ir xil g e n o tip d a g i 
organizmlaming necha foizida tekshirilayotgan gen ta’sirida belgi nam oyon 
bo‘lganlik foizi bilan aniqlanadi. Tovuqlarda retsessiv m utatsiya-titrash 
uchraydi. M azkur mutatsiya bo‘yicha gumuzigota tovuqlarning b a’zilarida 
titrash sezilarsiz, aksincha boshqalarida kuchli nam oyon b o ia d i. Bir 
vaqtning o ‘zida bu belgi ayrim tovuqlarda uchrab, boshqalarida ko‘zga 
tashlanm aydi. D em ak titrash m utatsiyaga uchragan tovuqlarda ham
penetrantlik ham ekspressivlik kuzatiladi.
Savol va topshiriqlar
1. Belgilaming polimer irsiylanishini izohlang.
2. Belgilaming polimeriya irsiylanishini qanday xillarini bilasiz?.
3. Kumulyativ polimeriya F2 avlodida nisbat qanday sxemada namoyon 
boiadi? Nokumulyativ polimeriyadachi?
4. Transgressiya hodisasini tushuntiring.

---

5. Pleyotropiyani izohlang va misollar bilan tushuntiring.
6. Modifikator genlar boshqa genlardan nimasi bilan farqlanadi?
7. Ekspressivlik va penetrantlik hodisasini misoUar orqali izohlang.
Testlardan to ‘g4ri javobni aniqlang
7. 
Allel b o ‘lmagan genlaming polimer t a ’sirida belgilaming F2 dagi
nisbati qanday b o ‘ladi?
A. 15:1 
9:3:3:1
B. 1:4:6:4:1 13:3
S. 15:1 
1:4:6:4:1
D. 13:1 
9:3:3:1