Talabalari uchun darslik

S
va 
R
shtammlari ustida o ‘tkazilgan. Bakteriyalaming 
S
shtammi 
agar agar*dan tayyorlangan quyuq ozuqa muhitida tekis, yorqin koloniya 
hosil qiladi. U polisaxarid kapsulaga ega b o ‘lib sichqonlarga yuqtirilgach 
ular o ‘limiga sababchi boiadi. Bakteriyalaming 
R
shtammi kapsulasiz 
boiib, quyuq ozuqa muhitida g‘adir-budur koloniya hosil etadi va shtamm 
sichqonlarga yuqtirilganda, ular om on qoladilar. Tajribada 
S
shtammli 
bakteriyalar 65-70° C issiqlik ta ’sirida oidirilgach, ulaming patogenlik 
xususiyati yo‘qolgan. F.Griffits tajribalarining birida o ig an
S
shtamm 
qoldigi bilan tirik 
R
shtamm bakteriyalar aralashgan holda sichqonlar 
tanasiga yuqtirilganda, ba’zi bir sichqonlaming o ‘lganligi kuzatilgan. O igan 
sichqonlar qoni tekshirilganda ularda tirik 5bakteriyalar borligi aniqlangan. 
Boshqa sichqonlaiga issiqlik ta ’sirida o ig a n
S
shtammli bakteriyalar yoki 
tirik 
R
bakteriyalar alohida-alohida yuborilganda sichqonlar o ‘lmay, tirik 
qolgan (60-rasm). 0 ‘tkazilgan tajriba asosida agar o ig a n Sbakteriya va 
tirik 
R
shtamm biiga bo‘lsa, u holda 
R
shtamm oig an
S
shtamm xossasiga 
ega b o iish i m um kin degan xulosaga kelindi. Lekin olim 
S
shtam m
bakteriyalami qanday moddasi irsiy xossani tashib yurishini bila olmadi.
1944-yilga kelib О .Е ууеп , K .M akleod va M .M a k k a rti G riffits 
tajribasini qaytadan takrorladilar va 
S
shtam m ida uning patogenlik 
xususiyatini tashib yuruvchi D N K ekanligini m a iu m qildilar. Shunday 
qilib dastlab pnevm okok bakteriyalarda D N K ning irsiyatga aloqadorligi 
isbotlab berildi.