Ba’zi bir tovarlarni xususiyatiga qarab to’diruvchi tovarlar deb nomlanadi.Ular birgalikda ishlatiladi, shu sababli ulardan birining bozor narxining oshishishi,ikkinchi to’ldiruvchi tovarga bo’lgan talab ( yani iste’mol miqdorini)kamiyishiga sabab bo’ladi. Misol tariqasida avtomobil moyi va benzin narxini olishimiz mumkinн. Benziin narxi oshsa ,benzin iste’moli kamayadi,chunki iste’molchilar avtomobildan kamroq foydalana boshlaydilar,shu sababli,motor moyiga nisbatan ham talab miqdori kamayadi. (grafikda motor moyiga talab egri chizig’I chap tomonga siljiydi.). Motor moyining benzinga nisbatan elastikligi manfiy koeffissentga ega bo’ladi - Ba’zi bir tovarlarni xususiyatiga qarab to’diruvchi tovarlar deb nomlanadi.Ular birgalikda ishlatiladi, shu sababli ulardan birining bozor narxining oshishishi,ikkinchi to’ldiruvchi tovarga bo’lgan talab ( yani iste’mol miqdorini)kamiyishiga sabab bo’ladi. Misol tariqasida avtomobil moyi va benzin narxini olishimiz mumkinн. Benziin narxi oshsa ,benzin iste’moli kamayadi,chunki iste’molchilar avtomobildan kamroq foydalana boshlaydilar,shu sababli,motor moyiga nisbatan ham talab miqdori kamayadi. (grafikda motor moyiga talab egri chizig’I chap tomonga siljiydi.). Motor moyining benzinga nisbatan elastikligi manfiy koeffissentga ega bo’ladi
Bozordagi talab chizig’I xolatini o’zgarishiga ta’sir qiluvchi yoki o’zgarishini keltirib chiqaruvchi omillar quyidagilar hisoblanadi:iste’molchining didi va tanlash mahorati;bozordagi iste’molchilar soni;iste’molchilar daromadi;bir-birini o’rnini bosuvchi,to’ldiruvchi tovarlar; kelajakda bo’ladigan narx va daromadlarga nisbatan iste’molchining kutishi. Taklif chizig’ini xolatigagi siljishga olib keladigan omillar(determinantlar)quyidagilar :resurslar narxi;ishlab chiqarish texnologiyalari;soliq va dotatsiyalar;boshqa tovarlar narxlari;narx o’zgarishini kutish;bozordagi sotuvchilar soni. - Bozordagi talab chizig’I xolatini o’zgarishiga ta’sir qiluvchi yoki o’zgarishini keltirib chiqaruvchi omillar quyidagilar hisoblanadi:iste’molchining didi va tanlash mahorati;bozordagi iste’molchilar soni;iste’molchilar daromadi;bir-birini o’rnini bosuvchi,to’ldiruvchi tovarlar; kelajakda bo’ladigan narx va daromadlarga nisbatan iste’molchining kutishi. Taklif chizig’ini xolatigagi siljishga olib keladigan omillar(determinantlar)quyidagilar :resurslar narxi;ishlab chiqarish texnologiyalari;soliq va dotatsiyalar;boshqa tovarlar narxlari;narx o’zgarishini kutish;bozordagi sotuvchilar soni.
Do'stlaringiz bilan baham: |